Một lần tôi vào cửa hàng thực phẩm, thấy bán bia Pinđen. Đây là loại bia ngon nhất ở Tiệp Khắc mà tại Bra-ti-xla-va không mấy khi có bán. Tất nhiên tôi phải tận dụng dịp may hiếm có này mà mua nhét đầy cặp da. Tôi khệ nệ xách chiếc cặp da nặng trĩu cố leo lên xe điện, thì gặp ngay bác hàng xóm. Ông ta chào và nhìn chiếc cặp căng phồng của tôi nói ngay:
– Xin chúc mừng bạn mua được hàng hiếm. Có cái gì hay đấy?
– Ồ, cái món vô bổ này ấy mà – Tôi nói cho qua chuyện vì không muốn nhận cái tiếng là con sâu bia, hay người thích say sưa.
Nhưng ông bạn tôi đã tò mò đưa tay nhất thử cặp:
– Úi dà! Nặng thật! Cái gì mà nặng như muối mỏ vậy?
Tôi vớ ngay lấy ý đó của ông hàng xóm và nói bừa:
– Bác đoán đúng đấy.
– Nhưng bác mua làm gì lắm muối thế? Chẳng lẽ đó là thứ khan hiếm hay sao?
Đâm lao phải theo lao, tôi đành tiếp tục phịa ra rằng nghe nói mỏ muối bị cháy phải đóng cửa. Nhà hết muối ăn, nên tôi lo mua dự trữ phòng xa.
– Thế cơ à? – Ông hàng xóm ngạc nhiên và có vẻ lo lắng – Vậy thì tôi cũng phải mua ngay mới được.
Trên xe điện lúc đó có hai bà nội trợ nghe trộm được câu chuyện của chúng tôi. Tôi thấy họ nháy mắt ra hiệu cho nhau gì đó, nhưng tôi chẳng quan tâm gì.
Một tuần sau, ở nhà tôi hết muối ăn thật. Sáng hôm đó, tôi lại ra cửa hàng hỏi mua muối.
– Bác ơi, muối để ở đâu hả bác?
– Ông này như người ở cung trăng mới rơi xuống hay sao, muối đã hết mấy hôm nay rồi.
– Lạ nhỉ, sao lại hết cơ chứ?
– Sao à? – Người bán hàng trả lời – Người ta kéo đến như một đàn châu chấu, ai cũng nhắc đến chục cân thì làm sao mà không hết. May mà tôi cũng thủ được vài gói cuối cùng chứ không thì cũng đến ăn nhạt mất thôi.
Tôi đành đi lùng ở tất cả các cửa hàng thực phẩm, nhưng không đâu có cả, và nghe được nhiều lời giải thích khác nhau:
– Cháy mỏ muối.
– Ở vườn bách thú mới đưa về chục con dê núi, chúng ăn một ngày hết hàng tạ muối.
– Mưa ngập ướt hết kho muối rồi, phải chờ ít lâu nữa mới có muối khô.
– Người ta làm hồ nước mặn cho khách du lịch, bao nhiêu muối đổ xuống đó mà cũng chưa ăn thua gì.
– Ở chợ nông trang bán tới hai cua-ron một cân muối.
vân vân…
Khi tôi thấy trong nhà ăn tập thể của xưởng chúng tôi các lọ muối cũng đều trơ đáy cả, thì tôi mới biết tình hình thật là nghiêm trọng.
Tôi la rầm cả phân xưởng:
– Các bạn ơi! Đừng có điên mà đi tích trữ muối nữa! Lỗi tại tôi cả. Muối ở nước ta sản xuất thiếu gì. Rồi lại có bán đầy cửa hàng thôi.
Nhưng chẳng ai thèm nghe tôi cả. Người ta còn cho tôi là “ấm đầu” nữa cơ chứ. Cả ông hàng xóm của tôi cũng bảo rằng dưới cái mũ của tôi hình như lâu nay có gì lộn xộn thật.