Sa-Norbou - Truyện cổ Tây Tạng
Ngày xưa, cách nay đã lâu lắm, có một thủ lãnh hùng mạnh ngự trị một vùng rộng lớn. Ông thích điều khiển và lúc nào cũng muốn giành phần tốt nhất cho mình. Cũng ở trong xứ đó, có một pháp sư, khôn ngoan và rất nhân từ. Ông đi từ thành thị tới thôn quê, và khi có ai cần được khuyên lơn, an ủi, ông đều cho họ có một giấc mộng đẹp, nhờ vậy xua đuổi lo buồn được một lúc. Ở đâu người ta cũng tới nhờ ông.
“Thưa pháp sư, tôi muốn có một bầy bò. Thưa pháp sư, tôi muốn có một cái áo mới. Thưa pháp sư, tôi muốn ăn một miếng thịt ngon! Thưa pháp sư, tôi muốn nghỉ ngơi cả buổi xế chiều! Thưa pháp sư, tôi không muốn gặp chuyện lo buồn nữa! Thưa pháp sư, tơi muốn chạy nhanh như thanh niên!”.
Đáp lại tất cả những lời cầu xin đó, pháp sư chỉ mỉm cười và cho xuất hiện trước mắt của người thỉnh cầu, trong vài giờ, cảnh đời mà họ mong ước. Như vậy mỗi người sống một khoảnh khắc hạnh phúc và gặp lại những mối lo âu hàng ngày của mình với một chút lạc quan hơn. Dân chúng yêu mến pháp sư lắm và lúc nào cũng mong ông tới vùng họ ở.
Thủ lãnh nghe nói về pháp sư nên cho gọi ông tới. Thủ lãnh xưng hô không nhã nhặn lắm:
Thế ra tên đần độn này không biết tục lệ ư? Người làm trò quỷ thuật với tất cả mọi ngươi, trừ ta ra? Nào, giở pháp thuật ra cho ta coi ngay!
– Thưa Đức ông tôn kính, thật tình tôi không biết tôi có thể làm gì cho người như ngài – pháp sư biện bạch. Điều mà những người bất hạnh vui lòng mơ mộng thì ngài có thể đạt được trong thực tế, nếu ngài muốn.
– Hãy làm một điều gì đó mới mẻ, điều gì đó chưa từng có! Pháp sư ngần ngừ, rồi ông nói:
– Thưa Đức ông, tôi không dám, vì sau đó ngài có thể trừng phạt tôi!
– Khi ta bảo ngươi làm trò quỷ thuật thì làm trò quỷ thuật đi. Không vì thế mà ta cho chặt đầu ngươi đâu – thủ lãnh tuyên bố với giọng không cãi lại được.
– Thưa Đức ông, xin ngài rũ lòng thương mà đừng giận – pháp sư cố nài – nhưng tôi không có một bảo đảm nào là sau đó một thủ lãnh vĩ đại như ngài lại không nổi giận với thân phận nhỏ bé của tôi!
Được! Ta sẽ ký cho ngươi giấy cam đoan, theo đó sau này sẽ không có gì xảy ra cho ngươi cả – thủ lãnh gầm gừ rất nóng nảy, viết nguệch ngoạc vài chữ trên một mảnh giấy. Và bây giờ hãy cho ta thấy ngươi có thể làm gì?
Pháp sư nhận mảnh giầy từ tay thủ lãnh và có vẻ như sắp nói gì đó thì người ta nghe bên ngoài có tiếng ngựa giậm, hí và nhiều người la hét. Thủ lãnh bước tới cửa sổ nhìn ra. Trên đồng, nhiều ngựa lạ đang gặm cỏ, và đàng sau, binh lính lạ mặt đang dựng lều, thản nhiên như chẳng có gì. Thủ lãnh giận ghê gớm:
Đi xem có những kẻ xâm lăng đó là ai! Ông ra lệnh cho một người hâu cận.
Người này gần như quay về ngay tức khắc. Xúc động xanh mặt, ông ta nói:
Thưa Đức ông, ngoài kia có nhiều binh lính và người hầu hạ quá, đếm không xuể. Họ thả lừa, ngựa ăn cỏ và đang dựng lều. Ngay chính giữa, họ đã dựng một chiếc lều bằng vàng và bạc, trước lều có một chiếc ngai vàng và một chiếc ngai bạc.
– Một ngai vàng và một ngai bạc ? Thủ lãnh hốt hoảng hỏi. Những cái ngai đó để cho ai?
Người hậu cận run rẩy vì sợ hãi.
Người ta nói với tôi rằng chiếc ngai vàng dành cho Sa-norbou là thần số mạng, và chiếc ngai bạc là cho con trai của ông. Hình như họ từ Địa ngục đi thẳng tới đây.
Thủ lãnh bàng hoàng như từ trên trời rơi xuống. “Thần Số mạng ở trên lãnh thổ của mình, đó không phải là chuyện tầm thường. Người ta thường dâng cúng lễ vật, và khi ông đích thân có mặt, người ta phải nhanh chân mang tặng phẩm tới”, thủ lãnh nghĩ vậy và gọi thủ hạ, chọn lễ vật quý giá và dẫn đầu đoàn cung nghinh đi tới chiếc lều vàng.
Một ông già râu bạc như bông ngồi trên ngai vàng. Thủ lãnh quỳ mọp trước mặt ông, cung kính thì thào:
Kẻ tôi tớ hèn mọn này có làm gì để xứng đáng với vinh hạnh được ngài hạ cố viếng thăm tận nhà?
Mọi chuyện chỉ do một cây vả – Sa-norbou gắt gỏng. Ta có trồng một cây vả ở địa ngục, một cái cây ốm yếu mà ta mất nhiều công chăm sóc kỹ lưỡng đến nỗi một hôm nó mọc lớn như một thằng điên, vượt từ địa ngục tới trần gian, và bây giờ từ trần gian nó đi lên trời. Gốc rễ của nó ở Địa ngục do ta cai quản, nhưng cành của nó ở trên trời, và các vị thần ở đó thưởng thức trái vả của ta. Vì vậy ta quyết định giải quyết việc này với họ. Sáng mai chúng ta sẽ tiếp tục đi lên trời.
Thủ lãnh nhìn về phía chiếc ngai bạc; một thanh niên khôi ngô ngồi trên đó. Một ý nghĩ bất ngờ vụt thoáng qua trí ông, và ông nói rất lễ phép:
Thưa Thần linh cao cả, ngài là một chúa tể vĩ đại ở Địa ngục, còn tôi là một thủ lãnh giàu sang ở trần gian. Tôi có một đứa con gái đẹp như đóa hồng tươi, còn ngài, như tôi thấy, có một quý tử rực rỡ như vầng dương. Xin ngài cho quý tử làm chồng con gái tôi, và tôi sẽ bảo vệ quyền lợi của ngài ở trần gian.
Thần Số mạng cân phân lợi hại của lời đề nghị một lúc rồi gật đầu tỏ dấu ưng thuận. Ông nói:
– Ý nghĩ không phải tồi. Đành rằng thằng nhỏ này là đứa con ta yêu quý nhất vì nó là con út, nhưng nhà ta còn hai đứa nữa, thế nên ta có thể để nó ở lại trần gian.
Thủ lãnh thầm vui sướng trong lòng vì địa vị và thế lực của ông sẽ tăng lên nhờ quan hệ thông gia với vị thần Số mạng. Ông cho chuẩn bị ngay việc tổ chức hôn lễ.
Sáng hôm sau, trước khi đi lên trời, Sa-norbou căn dặn thủ lãnh:
Bây giờ ngươi đã là người nhà, vậy hãy canh chừng kỹ bầu trời, ta không biết việc gì sẽ xảy ra cho ta trên đó.
Từ lúc đó, thủ lãnh thường ở trên mái nhà canh chừng bầu trời để may ra thấy được gì không. Thoạt tiên không xảy ra chuyện gì cả. Rồi một hôm, trời u ám, có nhiều tia chớp, dông gió nổi lên và bùm? một chiếc cẳng người rơi ngay mặt thủ lãnh. Ông nhảy lùi về sau một bước và vút! một cánh tay người vụt qua sát mũi ông. Ông quay lại và ầm ! ầm ! một thân người lính nằm trước cửa. Thủ lãnh kinh hãi ngước mắt nhìn trời và thấy rơi xuống khắp nơi những vụn thân thẻ xác xơ… !rơi ầm ầm xuống đất.
“Ối chao ôi ! Thủ lãnh ôm đầu rên rỉ. Chắc hẳn ông ta đã tấn công các vị thần trên trời và thua trận. Miễn là ông ta giữ được cái đầu!”. Đúng lúc ông nghĩ thế thì bịch ! một cái đầu rơi xuống đất sát chân ông.
Ông cúi xuống và thấy đó là một cái đầu có râu bạc trắng, và ông cả sợ. “Thôi rồi ? Đúng như ta đã nói ! Mấy trái vả thổ tả thì có đáng công không ? Bây giờ làm sao đây ? Dầu sao ông ta cũng là thông gia, ta phải lo tống táng”.
Ông phải mất một thời gian mới tập hợp được người nhà tản lạc vì sợ hãi. Rồi ông ra lệnh sửa soạn một giàn hỏa lớn để thiêu hỏa cái đầu râu bạc trắng. Ông bảo các đầy tớ:
Cẩn thận, không được nói với rể của ta một tiếng nào về toàn bộ chuyện này!
Người ta đốt một giàn hỏa lớn. Con trai của thần Số mạng nhìn thấy lửa qua cửa sổ nên hỏi một đày tớ vừa đi qua đó:
– Cái gì cháy ngoài đồng vậy?
– Hình như người ta đốt đầu của thần Số mạng trên trời rơi xuống – Người đày tớ trả lời.
Anh nói cái gì ? Anh thanh niên kêu to và nhảy xổ ra. Giàn hỏa bấy giờ đã cháy to. Anh vừa khóc vừa kêu “Cha! Cha!” rồi nhảy vào đống lửa. Trước khi những người chứng kiến hiểu được chuyện gì, anh đã bị lửa đốt tiêu.
Vài ngày trôi qua. Thủ lãnh cau có, suy nghĩ xem phải làm gì. Thình lình người ta nghe tiếng động ở bên ngoài, và một người đày tớ hớt hãi xuất hiện ở cửa:
Thưa Đức ông, thần Sa-norbou vĩ đại đã trở về! Anh ta vừa nấc vừa nghiến răng.
Thủ lãnh cảm thấy đầu gối run như chiếc lá trước gió… Sao lại có thẻ như thế được ?. “Ta sẽ trả lời sao đây khi ông ta đòi gặp con trai ?”. Ông lo lắng tự hỏi.
Sợ gần chết nhưng ông cũng phải lê mình ra ngoài để tiếp đón thần Số mạng và tùy tùng.
– Tất cả chúng tôi rất sung sướng thấy ngài trở về bình an vô sự – ông lắp bắp. Vậy ngài không đánh nhau với họ ở trên trời chớ?
– Có chớ, có chớ, chúng tôi cũng có sứt mẻ chút ít – thần Số mạng nói có vẻ nóng nảy, vì người ta thấy rõ là ông đang bận tâm chuyện khác. Ở trên đó có một vị thần đáng kính, tuổi đã cao, đã hòa giải chúng tôi. Nói vắn tắt, chúng tôi sẽ chia nhau số trái vả. Nhưng chúng tôi tới đó là để thương lượng và tôi nóng ruột gặp con tôi muốn chết.
“Tới rồi đây !” thủ lãnh than thầm. Và vì ông không bịa chuyện được, ông đành nói thật.
Sa – norbou nổi cơn thịnh nộ:
– Ngươi đã giết con trai ta! ông ta gào thét. Ngươi đã muốn nó làm chồng con gái ngươi, vì vậy ngươi có trách nhiệm? Con trai yếu dấu tội nghiệp của ta! Đồ khốn kiếp, bắt ngươi đền mạng cũng còn quá nhẹ!
Thủ lãnh cầu khẩn, rên xiết, van xin, hứa hẹn tất cả những gì người kia muốn, nên cuối cùng thần Số mạng nguôi giận một chút.
– Ta sẽ cố quên sự thiếu cẩn trọng của ngươi – ông ta buông ra những lời này bằng giọng âm u đến nỗi máu đông lại trong huyết quản của người nghe. Nhưng để đổi lại, ngươi phải giao nạp cho ta tất cả tài sản, tôi tớ, nô lệ, gia súc và tất cả vàng của ngươi.
– Tôi xin giao nạp cho ngài. Tôi giao nạp hết ! Từ lúc này, tất cả tài sản của tôi thuộc về ngài, tất cả miễn là ngài tha mạng cho tôi? Thủ lãnh vừa nói vừa nằm xoài sát đất dưới chân thần Số mạng để khẩn cầu sự khoan hồng của ông ta.
Đứng dậy đi! một tiếng nói vang lên đâu đó. Đứng dậy và nhìn quanh xem?
Thủ lãnh như trở về từ một nơi xa lắm. Ông ngẩng đầu lên. Đồng cỏ vẫn êm ả như mọi ngày, không nơi nào có dấu vết của Sa-norbou và binh lính của ông ta. Trước mặt thủ lãnh chỉ có pháp sư ngồi trên một gốc cây đang nhìn ông với một nụ cười tế nhị trên gương mặt mơ màng. Trên ngõng cửa nhà ông, một đám đày tớ tụ họp. Còn ông, thủ lãnh giàu sang nhất cả vùng, đang mọp sát đất một cách hèn hạ, như một nông nô nghèo hèn.
Thưa Đức ông tôn kính, tôi hy vọng ngài đã khuây khỏa – pháp sư nói rất lễ phép.
Thủ lãnh giận sùi bọt mép, nhưng ông ta làm gì được khi tự tay ông ta đã viết tờ cam đoan miễn xá cho pháp sư, bảo đảm không có việc phiền nhiễu xảy ra cho ông.
Tự nhiên là giai thoại này nhanh chóng lan truyền khắp vùng, và thủ lãnh không dám ló mặt ra khỏi nhà trong một thời gian dài vì sợ phải nghe những lời chế giễu. Trái lại, sau chuyện này, pháp sư càng được dân chúng yêu mến nhiều hơn. Nhờ sự khôn ngoan, khéo léo của ông, viên thủ lãnh kiêu căng lần đầu tiên phải đê đầu trước thần dân của mình!