Có phải cây thiên tuế nghìn năm mới ra hoa một lần không?

Thiên tuế nghìn năm ra hoa thường để ví với việc rất khó thực hiện hoặc khó gặp. Thời xa xưa có người thậm chí đã từng so sánh cây thiên tuế ra hoa cũng như gà trống đẻ trứng. Trong dân gian còn có câu nói “Cây thiên tuế sáu mươi năm ra hoa một lần”. Cây thiên tuế thật sự ra hoa khó như vậy sao? Cây thiên tuế cũng gọi là cây sắt, là thực vật thân gỗ xanh quanh năm. Thân trụ tròn, không phân nhánh, cao 1 m – 8 m, sống ở vùng nhiệt đới có thể cao tới 20 m. Lá tự mọc từ ngọn thân, là loại lá kép to dạng hình lông do rất nhiều những chiếc lá nhỏ hình giải dài xếp dọc hai mặt cuống lá rất dài. Cả chiếc lá trông giống như lông chim.

Hoa của cây thiên tuế không giống như loại hoa mà ta thường gặp, nó không có đài hoa màu xanh, cũng không có những cánh hoa sặc sỡ dụ côn trùng. Loài lưỡng tính, nhị đực và nhị cái không cùng trên một cây, nhị đực được gọi là cầu hoa đực, hình trụ tròn, đơn độc mọc trên đỉnh ngọn, do từng lá từng lá bào tử nhỏ tạo thành. Lá bào tử nhỏ là một loại lá biến thái có chức năng sinh sản, trên lá có rất nhiều kết cấu dạng kén, bên trong có phấn hoa.

Cầu hoa đực chín sẽ có phấn vàng bay ra. Nhụy cái gọi là cầu hoa cái, hình bán cầu mọc trên ngọn do các lá bào tử lớn tạo thành. Lá này cũng là lá biến thái có chức năng sinh sôi, kết cấu như lá bình thường, nhưng có màu vàng nâu, mặt trên mọc lông mao dài, hai bên mặt phía dưới có noãn. Noãn sau khi thụ phấn của hoa đực, thụ tinh phát dục thành hạt. Hạt chín có màu hồng ngọc. Do hạt nằm lộ ở bên ngoài cho nên cây thiên tuế thuộc loài thực vật hạt trần.

Cây thiên tuế trồng ở những vùng nhiệt đới, á nhiệt đới, ở những vùng như Vân Nam, Quảng Đông, Phúc Kiến của Trung Quốc còn trồng trong đình viên, tình hình sinh trưởng phát dục vẫn tốt. Ở nhiều nơi như Thượng Hải, Nam Ninh, Bắc Kinh – trồng trong chậu, mùa đông chuyển vào trong phòng ấm, sinh trưởng phát dục chậm khác thường. Tuổi thọ của cây thiên tuế tới 200 năm. Thông thường, những cây có tuổi thọ 10 năm tuổi trở lên, trong điều kiện nuôi trồng tốt, có thể ra hoa thường xuyên. Ở phía Nam Trung Quốc, khí hậu ấm áp, lượng mưa phong phú, có thể hàng năm ra hoa, thời kì ra hoa vào giữa tháng 6, 7. Còn ở phía Bắc, mặc dù có thể ra hoa nhưng số lần ra hoa ít hơn và thời kì ra hoa cũng không có qui luật gì. Vậy câu nói cây thiên tuế 60 năm ra hoa một lần là không chính xác.

Tương truyền nếu cây thiên tuế dần dần yếu đi, bón thêm bụi sắt vào sẽ có thể phục hồi sức khỏe được; hay lấy đinh sắt đóng vào trong thân cây cũng có hiệu quả tương tự. Vì thế mà nó có cái tên cây sắt. Nhưng cũng giống như cây thiên tuế ra hoa có truyền bá sai lạc, cách này liệu có hiệu quả không còn phải chứng thực. Nếu có cơ hội mời bạn thử xem.