Người máy đã phát triển như thế nào?

Ngay từ thời cổ đại, Trung Quốc đã có thể chế tạo ra những thiết bị cơ cấu tinh xảo do con người điều khiển có chức năng nào đó của con người hoặc động vật để bổ sung cho sức lao động. Ví dụ con trâu gỗ trong Tam quốc diễn nghĩa chính là vũ khí bí mật mà Gia Cát Lượng dùng để chiến thắng quân địch. Tương truyền vào thời kì Tam Quốc, nước Thục giao chiến với nước Ngụy. Do đường nước Thục khó đi, dùng trâu ngựa tải lương quá chậm, quân lương cạn kiệt. Thế là Gia Cát Lượng với trí thông minh đã chế tạo ra trâu gỗ, ngựa máy do người điều khiển để làm phương tiện vận tải. Trong đó có lắp máy để cho quân lương chở đến đúng hẹn. Về sau trâu gỗ, ngựa máy tiếp tục là một thứ máy tự động thần bí truyền đến ngày nay. Nước ngoài cũng có những ghi chép tương tự.

Là kết tinh của khoa học kỹ thuật, hình hài ban đầu của người máy (rôbốt) xuất hiện vào thời kỳ Đại chiến thế giới thứ hai. Lúc đó, để xử lí vật liệu phóng xạ, trung tâm công nghiệp Quân sự Mĩ Oak Ridge và phòng thí nghiệm Akun đã phát minh ra cánh tay máy điều khiển từ xa để thay thế con người làm việc dễ bị bức xạ.

Vào cuối thập niên 40, do nhu cầu sản xuất máy bay, nước Mĩ bắt đầu ứng dụng kỹ thuật máy tính điện tử mới xuất hiện lúc đó để nghiên cứu chế tạo ra máy cái điều khiển số. Loại máy này có thể tự động chấp hành công việc gia công theo chương trình đã lập sẵn. Đến năm 1953 thì nghiên cứu chế tạo thành công. Một năm sau, một người Mĩ tên là George de Vol đã kết hợp kỹ thuật điều khiển số với nguyên lí chế tạo cánh tay máy điều khiển từ xa và đã nghiên cứu chế tạo thành công một mẫu máy thực nghiệm rôbốt. Sau khi đưa chương trình chấp hành lệnh vào máy tính thì người máy đã tự động thao tác vận hành tách rời khỏi con người. Đương nhiên nó chỉ có thể làm được những công việc lặp đi lặp lại đơn giản. Mãi đến đầu những năm 60 thì George de Vol mới chính thức nghiên cứu chế tạo thành công sản phẩm rôbốt độc quyền. Lấy tên là người máy "tự động vạn năng". Nó có thể dùng cho công việc như bê dọn và hàn. Đây là người máy công nghiệp điều khiển theo chương trình điện tử đầu tiên.

Không lâu sau, một công ty khác của Mĩ cũng khai thác người máy lập chương trình, lấy tên là rôbốt "nhiều tài nghệ". Chúng trổ tài trong nhà máy chế tạo ô tô và đã nâng cao rất nhiều hiệu suất sản xuất và chất lượng xe hơi cũng đã giải thoát công nhân ra khỏi môi trường lao động nặng nhọc và nguy hiểm. Bước đột phá lớn này đã dẫn tới các nước Châu Âu và Nhật Bản cũng đua nhau đầu tư khoản vốn lớn để mua kỹ thuật tiên tiến của Mĩ đang khai thác rôbốt. Đồng thời với cái đó, nước Mĩ lại nghiên cứu chế tạo thành công rôbốt có thị giác và xúc giác, gắn thêm "mắt" và "cảm giác" cho người máy, phát triển thêm lĩnh vực ứng dụng của rôbốt. Đến thập niên 70, sự phát triển của kỹ thuật trí tuệ nhân tạo và máy tính lại thúc đẩy rôbốt đi tới việc cao cấp hóa. Nhiều công việc sản xuất tinh tế đã không thể thiếu người máy, nhiều công việc mà con người khó lòng làm nổi thì phải cần đến người máy. Về sau, Nhật Bản đã kết hợp ứng dụng thực tế, ra sức phát triển người máy, và đã nhảy lên thành vương quốc người máy. Từ đây, trong nhiều nhà máy chúng ta có thể thấy được đội quân robot đông đúc.

Hiện nay, các loại người máy trên thế giới đã vượt quá con số 60 vạn. Chức năng của nó cũng không ngừng được bổ sung và hoàn thiện. Từ thế hệ người máy công nghiệp thứ nhất kiểu chương trình cố định và tái hiện thị giác, đã phát triển lên người máy thế hệ thứ hai có cảm giác, rồi thế hệ người máy thứ ba có chức năng phán đoán và quyết sách. Hình dạng của rôbốt có thể nói là thiên hình vạn trạng, có loại như cỗ máy, như người, như rắn, như ô tô… Tác dụng của nó cũng từ lĩnh vực khác. Ví dụ: trong lĩnh vực xây dựng, người máy có thể trèo tường để tác nghiệp, có thể chui vào đường ống ngầm, làm việc trong không gian chật hẹp. Trong lĩnh vực Quân sự, người máy có thể làm tiên phong mở đường, thâm nhập vào địch hậu để giám sát và trinh sát. Như trong chiến tranh vùng vịnh, Anh - Mĩ đã phái rôbốt để đào lên phần lớn mìn trong khu vực. Trong lĩnh vực công nghệ cao, người máy có thể giúp nhà khoa học thu thập, phân tích dữ liệu trong môi trường mà hiện nay con người không thể thâm nhập vào, như người máy Dandi đã được phái lên núi lửa để thám hiểm. Người máy "thăm dò số một" đã được đưa lên sao Hỏa để tìm con đường đưa người lên bầu trời. Trong đời sống người máy còn có thể bước vào gia đình và bệnh viện, đảm nhiệm công việc của cô hộ lí hoặc bảo mẫu.

Qua hơn 40 năm phát triển, kỹ thuật rôbốt đã đi tới tiên tiến và chín muồi. Người máy đã trở thành người bạn và trợ thủ cho loài người.