Tại sao cần phải hạn chế số lượng xe gắn máy chạy xăng?

Xe gắn máy là một phương tiện giao thông kiểu mới được mọi người hoan nghênh, do có đặc điểm điều khiển dễ dàng, xe chạy linh hoạt, nhanh, nhỏ nhẹ, giá cả phải chăng, thích hợp với nhiều đối tượng lứa tuổi khác nhau. Chỉ riêng ở thành phố Thượng Hải, bắt đầu từ năm 1991 đến năm 1996 đã có chừng 500.000 chiếc xe đăng ký lưu hành, trở thành một phương tiện giao thông quan trọng của nhân dân thành phố. Điều đó không những kích thích mạnh mẽ nhiều hãng sản xuất xe gắn máy trong và ngoài nước, mà trên một mức độ nhất định đã giải quyết được mâu thuẫn phát sinh do việc xây dựng cơ sở hạ tầng của đô thị chưa đồng bộ và sự đi lại không thuận tiện của nhân dân.

Cùng với việc mở rộng đô thị, quãng đường và thời gian đi lại của người dân dài ra rất nhiều. Cho nên chọn xe gắn máy làm phương tiện đi lại đã trở thành một "bước đệm" trong quá trình nâng cấp giao thông của cá nhân. Gọi là "bước đệm" vì bắt đầu từ năm 1996, xe gắn máy bị hạn chế nghiêm ngặt về số lượng. Tại sao vậy?

Bởi lẽ, cùng với việc thuận tiện khi đi lại, xe máy cũng khiến cho tình trạng giao thông đông đúc trên đường trở nên trầm trọng hơn, đồng thời làm cho việc quản lý giao thông càng khó khăn hơn. Xe máy tuy có động cơ nhưng dung tích xi lanh (phân khối) nhỏ và tốc độ chậm hơn (so với ô tô) nên được quy định, không được tranh phần đường của xe cơ giới. Nhưng tốc độ của xe lại nhanh hơn rất nhiều so với xe đạp thông thường, do vậy xe gắn máy rất dễ vi phạm luật lệ giao thông, lái vào phần đường xe cơ giới, hoặc chạy luồn lách, phóng nhanh vượt ẩu trên phần đường xe đạp. Loại phương tiện giao thông "không nhanh, không chậm" này một khi chạy ra đường phố là tạo nên hiện tượng hỗn loạn giao thông mới, làm cho sự cố giao thông xảy ra thường xuyên.

Tuy nhiên, nguyên nhân chủ yếu hơn làm cho xe gắn máy bị hạn chế, là do kết cấu máy móc và phương thức đốt cháy nhiên liệu của nó có những điều bất cập, do đó đã gây ô nhiễm khí thải và ô nhiễm tiếng ồn hết sức nghiêm trọng. Theo điều tra, trong lượng khí thải của xe gắn máy, thì cacbon oxit nhiều gấp 3,3 lần, còn các hợp chất hyđo cacbua thì gấp 8 lần so với ô tô. Trong khí thải thoát ra ở sau xe có nhiều vật chất có hại, thường là những hạt rất nhỏ dưới 2 micromet, con người có thể dễ dàng trực tiếp hít vào phổi, là nguy cơ gây ung thư. Mức độ nghiêm trọng và ô nhiễm của chất khí do xe gắn máy thải ra, còn bởi đây là một nguồn ô nhiễm cỡ nhỏ, gần gũi với người đi đường và khu sinh hoạt, vậy nên con người khó tránh khỏi sự ô nhiễm đó. Đặc biệt là những chất ô nhiễm đó bay lơ lửng ở chiều cao gần mặt đất, trẻ con càng bị trực tiếp ảnh hưởng hơn.

Ô nhiễm tiếng ồn khi khởi động và khi xe chạy cũng rất nghiêm trọng, nó không những ảnh hưởng lâu dài đến thính giác của người đi xe và người đi đường, mà còn mang sự nguy hại đó vào tận ngóc ngách mỗi ngõ phố, mỗi khu dân cư, làm cho người ta cảm thấy ồn ào không yên.

Đứng trước vấn đề ô nhiễm của xe máy chạy xăng đối với đô thị, xuất phát từ trách nhiệm đối với sức khoẻ của nhân dân, việc hạn chế số lượng xe gắn máy chạy xăng, rõ ràng là một biện pháp có tầm nhìn xa trông rộng.