Tại sao cần phải tăng tốc độ chạy tàu đường sắt?

Đi đôi với sự phát triển của nền kinh tế quốc dân, tốc độ vận chuyển đường sắt ngày càng có tầm quan trọng. Cục Đường sắt Trung Quốc quyết định, bắt đầu từ năm 1995, từng bước tăng tốc độ đoàn tàu chở khách trên các tuyến đường sắt chính nhộn nhịp nhất, khiến cho tốc độ đạt đến 140-160 km/giờ, các đoàn tàu chở hàng cũng tăng tốc độ một cách tương ứng.

Hiện nay trên thế giới, tốc độ đường sắt thường được phân chia thành: 100-120 km/giờ gọi là tốc độ bình thường (thường tốc); 120-160 km/giờ gọi là tốc độ trung bình (trung tốc); 160-200 km/giờ gọi là tốc độ cao tiêu chuẩn (chuẩn cao tốc) hoặc tốc độ nhanh; tốc độ 200-400 km/giờ gọi là tốc độ cao (cao tốc); tốc độ trên 400 km/giờ gọi là siêu tốc. Tuy nhiên đi đôi với sự tiến bộ kỹ thuật, tiêu chuẩn "cao tốc" cũng dần dần được nâng cao. Chẳng hạn như năm 1995, Uỷ ban kinh tế Châu Âu của Liên hợp quốc thông qua một hiệp nghị quy định: tốc độ đường sắt cao tốc mới xây dựng chuyên dùng cho đoàn tàu chở khách là 300 km/giờ, tốc độ đường sắt cao tốc mới xây dựng để chở cả hành khách lẫn hàng hoá là 250 km/giờ.

Về mặt trang bị kỹ thuật với ứng dụng của nó, nhất là về tốc độ vận hành của đoàn tàu, thì Trung Quốc còn có một khoảng cách rất lớn so với yêu cầu thực tế. So sánh với "tốc độ quốc tế" thì càng lạc hậu hơn. Năm 1995, tại Trung Quốc, tốc độ trung bình của tàu khách là 58,3 km/giờ, tốc độ tàu lữ hành là 49 km/giờ, tốc độ tàu chở hàng là 30,2 km/giờ. Do đó, việc tăng tốc độ chạy tàu là một yêu cầu bức thiết cần phải làm.

Phương pháp cơ bản để tăng tốc độ chạy tàu là: Lợi dụng tối đa các thiết bị hiện có, tiến hành cải tạo kỹ thuật, trên cơ sở bảo đảm an toàn, tăng sức kéo, dùng toa xe kiểu mới, cải tiến công tác quản lý vận chuyển v.v. Cụ thể như đối với các thiết bị và cơ sở hạ tầng như tuyến đường, ghi đầu máy, toa xe, thông tin tín hiệu, trang thiết bị an toàn v.v. Cần tiến hành cải tạo và đổi mới với quy mô lớn, thiết kế một loạt đầu máy tăng tốc, toa xe chở khách và chở hàng, nhập ngoại một loạt các thiết bị và kỹ thuật quản lý tiên tiến, cải tạo và xây dựng các đầu mối giao thông. Qua một thời gian thử vận hành, tốc độ đoàn tàu nhanh đã đạt được 120-140 km/giờ, thời gian chạy tàu giảm bớt được 1/4 so với trước. Như đoàn tàu K81/82 từ Bắc Kinh đi Đại Liên toàn bộ hành trình là 12 giờ, rút ngắn được 4 giờ 11 phút so với trước; đoàn tàu K65/66 từ Bắc Kinh đi Nam Kinh, toàn bộ hành trình là 13 giờ 11 phút, rút ngắn 5 giờ, đoàn tàu 105 từ Bắc Kinh đi Thâm Quyến, toàn bộ hành trình là 35 giờ, rút ngắn 12 giờ 49 phút. Ngoài ra, từ năm 1995 bắt đầu cho vận hành đoàn tàu nhanh từ Quảng Châu đi Thâm Quyến, tốc độ cao nhất là 167 km/giờ đạt tiêu chuẩn cao tốc quốc tế.