Tại sao chó là động vật đầu tiên mà loài người thuần hoá thành công?

Các nhà động vật học cho rằng, thuần hoá trên thực tế là một hiện tượng cộng sinh, hai sinh vật khác nhau, ảnh hưởng lẫn nhau, tương trợ lẫn nhau, thực ra là một việc tốt. Họ phát hiện ra, có một số loài kiến đã nuôi một số côn trùng khác có thể hút chất nước trong thực vật, như nha trùng. Kiến thu được đường mật và chất dinh dưỡng từ nha trùng, với danh nghĩa báo đáp lại, chúng cũng giúp nha trùng đuổi kẻ địch, xây dựng nhà cửa. Hành động này của kiến, giống như con người ngày nay nuôi một đàn bò sữa vậy. Có lẽ có người sẽ hỏi, loài người là sinh vật thông minh nhất trên thế giới, nhưng hành động nuôi của kiến như vậy, tại sao phải đến thời kì rất muộn của thời kì phát triển loài người mới xuất hiện được nhỉ?

Trước tiên, loài người phải có sự thay đổi về mặt quan niệm, bởi vì từ xưa đến nay loài người xuất hiện trong giới tự nhiên với tư thế người thợ săn, giữa từ người thợ săn và người tiêu dùng đến người chăn nuôi và người bảo vệ có một khoảng cách rất lớn. Thứ hai là điều kiện môi trường có sự thay đổi. Khoảng 11.000 năm trước, Trái Đất trở nên ấm lên, các tảng băng trên đất liền bắt đầu chảy ra, cuộc sống của loài người bắt đầu có xu hướng ổn định. Vì vậy, về mặt địa chất học, 11.000 năm trước đã trở thành điểm kết thúc trong tiến trình của thế giới cũ và điểm khởi đầu của thế giới mới. Thứ ba, con người phiêu bạt khắp nơi bắt đầu định cư ở một nơi, ngay lập tức đã xuất hiện sự gia tăng nhanh chóng về số lượng nhân khẩu. Số lượng lớn nhân khẩu làm cho số lượng thú săn sống ở gần cũng bắt đầu giảm xuống. Do vậy, một bộ phận đàn ông từ thợ săn chuyển sang nghề khác. Từ đó việc thuần dưỡng động vật đã có sự giúp đỡ của nhân tố trong ngoài.

Chúng ta biết rằng, tổ tiên của loài chó là loài sói hung bạo tàn ác, có nhiều động vật so với nó còn hiền lành nghe lời hơn nhiều, nhưng tại sao loài người lại muốn chọn sói làm đối tượng để thuần dưỡng đầu tiên?

Hoá ra, loài người và chó sói có rất nhiều tính chung. Cả hai đều là những thợ săn có nhiều mục tiêu, có trí tuệ vượt trội. Thời kì thay đổi thế giới mới, những động vật mang tính chung đã không phải là đối thủ của loài người nữa, nhưng muốn săn bắn một số động vật có vú cỡ lớn như tê giác, bò rừng, voi ma mút, ngựa hoang... thì không phải là chuyện dễ. Vì vậy, loài người rất cần trợ thủ để phối hợp giúp đỡ.

Trong một dịp ngẫu nhiên, những người thợ săn đã mang về nhà một đàn sói con, sau khi nuôi dưỡng đàn sói con này với đầy tình yêu thương, họ đã phát hiện ra thuần hoá đàn sói con là một chuyện rất dễ dàng. Sự dũng mãnh và quả cảm của đàn sói săn đã để lại ấn tượng rất sâu sắc cho loài người, còn hành vi xã hội và kết cấu đẳng cấp trong bầy đàn sói cũng cho phép chúng tiếp nhận sự chi phối của loài người. Do vậy, loài người và loài sói đã bắt đầu sự hợp tác song phương.

Sau này loài người xuất phát từ lợi ích của bản thân, đã chọn những con chó sói có hình dáng nhỏ, ôn hoà, dễ thuần phục và giàu tình cảm để nuôi dưỡng định hướng qua một thời gian dài sinh sản cách li, cuối cùng đã nuôi dạy ra được loài chó.

Ngày nay, chó là một người bạn rất đặc biệt của con người. Chó không những có thể trông nhà coi vườn, chăn gia súc, đưa thư cho chủ nhân, mà còn được giao cho rất nhiều sứ mệnh mới. Ví dụ, chó dẫn đường cho người mù, kiểm tra, phát hiện ma tuý cho hải quan, giúp chữa trị những người mắc bệnh tâm thần... Đối với người bạn thông minh như vậy, chúng ta thực sự cảm ơn sự lựa chọn sáng suốt của tổ tiên chúng ta.