Tại sao máy bay có thể tiếp dầu ở trên không?

Ngày 22 tháng 7 năm 1948, ba chiếc máy bay B-2 của Mỹ cất cánh từ căn cứ không quân Đavít-Mông Xơn, bay thí nghiệm vòng quanh Trái Đất, hai chiếc trong đó trên đường đi có tám lần hạ cánh, mất 15 ngày mới hoàn thành chuyến bay vòng quanh Trái Đất với chiều dài 32.187 km. Đến ngày 16 tháng 1 năm 1957, năm chiếc máy bay B-25B của Mỹ cất cánh từ căn cứ không quân Caserr ở California, với điều kiện tiếp dầu ở trên không, chỉ mất có ba ngày để hoàn thành chuyến bay vòng quanh Trái Đất, thực tế thì thời gian bay chỉ mất 45 giờ 19 phút.

Vậy thì tại sao máy bay có thể tiếp dầu ở trên không? Tiếp dầu ở trên không được hoàn thành bởi sự phối hợp giữa máy bay tiếp dầu và máy bay nhận dầu. Ở thời gian đầu, thiết bị tiếp dầu ở trên không rất thô sơ, do người tiếp dầu cắm ống tiếp dầu đúng vào lỗ nhận dầu, dựa vào sự chênh lệch về độ cao giữa máy bay tiếp dầu và máy bay nhận dầu (máy bay tiếp dầu bay ở phía trên, máy bay nhận dầu bay ở phía dưới), để tiếp dầu theo trọng lực.

Về sau người ta chế tạo thành công khoang treo tiếp dầu ở trên không, làm cho việc tiếp dầu ở trên không phát triển đến một giai đoạn mới, và đã thực hiện được một máy bay tiếp dầu đồng thời có thể tiếp dầu cho vài máy bay (nhiều nhất là ba chiếc), các máy bay cùng kiểu tiếp dầu cho nhau. Nói chung, khi dùng thiết bị tiếp dầu kiểu đầu cắm hình côn, tốc độ tiếp dầu vào khoảng 1500 lít/phút; nếu dùng thiết bị tiếp dầu kiểu ống co giãn, thì tốc độ tiếp dầu cao nhất có thể đạt đến 6000 lít/phút. Trong quá trình tiếp dầu người lái của máy bay được tiếp dầu chủ yếu tập trung tinh thần vào việc bảo đảm trạng thái bay ổn định làm cho gián cách, cự ly và chênh lệch độ cao giữa máy bay tiếp dầu và máy bay nhận dầu luôn luôn không đổi.

Từ những năm 90 của thế kỷ XX, Mỹ và một số nước Châu Âu đã tăng cường cải tiến máy bay tiếp dầu ngoài việc thay đổi động cơ kiểu mới, về kỹ thuật tiếp dầu đã áp dụng hệ thống quản lý tiếp dầu tự động và hệ thống kết hợp ống tiếp dầu tự động. Hệ thống quản lý tiếp dầu tự động, có thể làm cho máy bay tiếp dầu nhanh chóng tiếp một lượng dầu lớn cho máy bay nhận dầu, đồng thời lại có thể duy trì vị trí trọng tâm và trạng thái bay tốt nhất, và dùng máy tính để tính toán thời gian đóng mở tốt nhất van thùng dầu và bơm dầu; hệ thống kết hợp ống tiếp dầu tự động có thể thay thế nhân viên điều khiển ống co giãn, người lái máy bay nhận dầu chỉ cần duy trì một vị trí nhất định của khu vực tiếp hợp ở phía sau máy bay tiếp dầu, hệ thống kết hợp của máy bay tiếp dầu sẽ tự động nắm bắt lấy hệ thống kết hợp của máy bay nhận dầu và thực hiện sự nối ghép ống tiếp dầu.

Tiếp dầu ở trên không, ngoài việc dùng cho máy bay dân dụng ra, nó còn là "máy bội tăng" của lực lượng trên không, là một biện pháp bảo đảm quan trọng đối với việc tác chiến ở trên không hiện đại, có tác dụng quan trọng đối với việc vận chuyển quân đội và trang bị vũ khí một cách nhanh chóng với khoảng cách trung bình và xa.