Vì sao cần thêm lysin vào bánh mì?

Có một số khu vực, ở các trường tiểu học, người ta thêm lysin vào bánh mì cho bữa ăn trưa của học sinh. Sau một năm, so với các học sinh không ăn bánh mì có lysin, thì về thể trọng trung bình tăng 4,4 kg, chiều cao trung bình cao hơn 5,7cm. Trong số các học sinh trung học, số ăn bánh mì có lysin nặng hơn số ăn bánh mì không có lysin là 1,5 kg, chiều cao trung bình tăng 1,5 cm. Thế lysin là hợp chất gì vậy?

Chúng ta đều biết, protein là loại chất dinh dưỡng không thể thiếu cho cơ thể người. Có đến hơn 20 loại amino axit cần tạo nên các protein. Người ta nhận protein vào cơ thể theo con đường ăn uống.

Trước hết qua đường tiêu hoá phân giải các protein thành các amino axit để hấp thụ, sau đó lại tổng hợp các protein của riêng bản thân mình. Trong 20 loại amino axit, có 8 loại cơ thể không tự tổng hợp được, phải nhờ thức ăn mà thu nhận. Người ta gọi 8 loại amino axit này là loại amino axit không thể thay thế, các amino axit cần thiết với ý nghĩa là phải thu nhận qua con đường thức ăn, không còn con đường nào khác. Lysin là một trong các amino axit không thể thay thế. Vì sao chỉ cần thêm lysin vào bánh mì mà lại không thêm các axit không thể thay thế khác?

Lý do là các protein trong thực phẩm, 8 amino axit không thay thế chưa chắc đã phù hợp với yêu cầu của cơ thể. Trong khi đó chỉ cần vắng mặt hoặc với hàm lượng không đầy đủ của một amino axit là ảnh hưởng đến sự hấp thụ protein. Cũng như khi ta sản xuất máy thu hình, chỉ cần thiếu một linh kiện, hoặc linh kiện đó không đủ số lượng cũng ảnh hưởng đến số lượng máy thu hình chế tạo được. Vì vậy các nhà dinh dưỡng học dựa theo nhu cầu của cơ thể đối với 8 loại amino axit mà ấn định lại "protein lý tưởng". Nếu cho "protein lý tưởng" có giá trị dinh dưỡng là 100 làm mốc, thì các protein có giá trị dinh dưỡng không lý tưởng được tính theo tỉ lệ với protein lý tưởng, ví dụ các protein trong trứng gà chứa 8 amino axit vượt yêu cầu của protein lý tưởng nên được quy định có giá trị dinh dưỡng là 100. Còn thịt bò có số amino axit chỉ đạt 0,78 yêu cầu của "protein lý tưởng" nên giá trị dinh dưỡng của thịt bò chỉ là 78.

Còn protein tinh bột chỉ đạt 0,47 tiêu chuẩn "protein lý tưởng" nên giá trị dinh dưỡng của bột mì là 47. Khi thêm lysin sẽ tăng cao giá trị dinh dưỡng của bột mì, xúc tiến sự hấp thụ chất dinh dưỡng của cơ thể thanh thiếu niên giúp cho thanh thiếu niên sinh trưởng và phát triển.

Với nhiều thức ăn có nguồn gốc động vật, hàm lượng cao amino axit tương đối lý tưởng. Còn các thức ăn có nguồn gốc thực vật như gạo, bột mì, ngô thì các amino axit đặc biệt là lysin thường không đủ hoặc vắng mặt. Việc bổ sung lysin vào bánh mì rõ ràng là một sự bổ khuyết các nhược điểm của thức ăn có nguồn gốc thực vật. Bây giờ chắc các bạn hiểu rõ tại sao phải thêm lysin vào bánh mì, ngoài ra lysin còn có thể xúc tiến, giúp cơ thể người hấp thu canxi, magie. Đồng thời lysin có thể kết hợp với các gốc amin khác và loại men có thể tăng cường sức đề kháng, chống bệnh tật. Lysin thường được dùng như một phụ gia thực phẩm để bù đắp khiếm khuyết về dinh dưỡng của protein đưa vào cơ thể.

Tại sao khi phanh ô tô nhất định phải phanh bánh sau?

Nếu có người hỏi bạn, khi phanh ô tô thì phanh bánh sau hay bánh trước. Có lẽ bạn không trả lời ngay được.

Vì sao hoa nở về đêm đều nhạt màu?

Hoa thường nở vào ban ngày, với sắc màu đậm, quyến rũ như hồng, cúc, hướng dương..

Vì sao nói nước ngọt là nguồn tài nguyên thiên nhiên vô cùng quí báu?

Thế giới mà chúng ta sinh sống khắp nơi đều có sông ngòi, hồ biển, nước mưa và băng tuyết… Hễ mở vòi nước ra là đã có nước sạch. Nước tồn tại ở khắp...

Loài hoa nào lớn nhất, loài hoa nào nhỏ nhất trên thế giới?

Ở vùng rừng nhiệt đới Sumatra có một loại cây kí sinh gọi là đại hoa thảo đường sống kí sinh trên rễ của thực vật khác, loại cây này rất đặc biệt,...

Tại sao diễn viên xiếc có thể giữ chiếc gậy đứng vững mà không bị rơi?

Nếu thử một chút bạn sẽ nhận thấy giữ ổn định cho cây gậy dài dễ hơn cây gậy ngắn. Tại sao lại như vậy?

Tại sao ở vùng núi có nhiều loại thực vật hơn ở đồng bằng?

Các nhà thực vật học hay những người hái thuốc, thường thích đến những vùng núi, bởi lẽ, cây cỏ thực vật ở đây nhiều hơn hẳn dưới đồng bằng? Tại sao...

Vì sao cơ bắp của vận động viên mạnh hơn cơ bắp người bình thường?

Vận động viên cử tạ xuất sắc có thể nâng được một trọng lượng lớn gấp đôi trọng lượng cơ thể; vận động viên đẩy tạ có thể đẩy quả tạ rất nặng xa mấy...

Vì sao thuốc có thể ảnh hưởng xấu đến dinh dưỡng?

Thuốc là loại vũ khí có uy lực giúp con người đấu tranh với bệnh tật. Thuốc giúp chữa bệnh bằng cách tác động trực tiếp đến cơ thể hoặc khống chế sự...

Vì sao các đường ô tô lên núi đều quanh co uốn khúc?

Ôtô muốn từ chân núi chạy lên, không thể chạy thẳng đứng được, bao giờ cũng theo đường vòng vèo quanh núi mà chạy dần lên. Khi làm như vậy, chẳng những xe chạy được tương đối an toàn mà còn đỡ tốn sức nữa...