Vì sao gọi Mỹ là “Quê hương gió rồng cuốn”?

Gió rồng cuốn (vòi rồng) thuộc loại thời tiết thiên tai. Nước Mỹ hằng năm phát sinh từ 1000 - 2000 trận gió rồng cuốn, bình quân mỗi ngày có năm trận. Hơn nữa gió rồng cuốn ở Mỹ không những nhiều về số lượng mà cường độ cũng lớn. Ví dụ ngày 3 tháng 4 năm 1974 ở phía tây nam cách Chicagô 89 km đã có một trận gió rồng cuốn rất mạnh. Trong vòng hai ngày xuất hiện 148 lần, tài sản tổn thất khoảng 500 triệu đô la, chết 315 người.

Ở Mỹ dễ xuất hiện gió rồng cuốn là vì vị trí địa lý, điều kiện khí hậu và đặc điểm thời tiết ở đó gây nên.

Nước Mỹ phía đông giáp Đại Tây Dương, phía tây là Thái Bình Dương, phía nam là vịnh Mêhicô. Hơi nước không ngừng từ ba phía đông, tây và nam bay vào nước Mỹ. Hơi nước nhiều, các đám mây giông dễ hình thành và phát triển. Khi những đám mây này đạt đến cường độ nhất định thì sẽ sản sinh ra gió rồng cuốn. Theo thống kê thì ở Mỹ hầu hết các bang trong lục địa đều từng phát sinh loại gió này.

Nước Mỹ chủ yếu ở trung vĩ độ, mùa xuân và hè thường chịu khí áp cao của nhiệt đới khống chế, cho dù mùa thu và mùa đông cũng thường chịu ảnh hưởng vùng biên của nó. Vùng biên miền Tây của khí áp cao á nhiệt đới là vùng khí đối lưu hội tụ bốc lên rất mạnh, hơn nữa khí áp cao á nhiệt đới ở miền Nam và miền Tây là vùng có luồng khí hoạt động mạnh, nó có thể liên tục thổi vào nước Mỹ luồng không khí ấm và ẩm ướt từ Đại Tây Dương và vịnh Mêhicô. Đó là điều kiện bổ sung thêm để sản sinh mây giông. Mây giông không ngừng phát triển nhanh chóng, cho nên kèm theo sinh ra gió rồng cuốn.

Gió rồng cuốn ở Mỹ nhiều nhất là vùng giữa miền Tây, phần nhiều xuất hiện vào mùa xuân. Qua thống kê 29 năm gần đây, trong số hai vạn trận gió rồng cuốn ở Mỹ, có khoảng 54% phát sinh vào mùa xuân, trong đó ngày 3 tháng 4 xuất hiện 235 lần. Tháng 5 khí áp cao á nhiệt đới khống chế nước Mỹ, ở miền Tây vừa đúng lúc cột khí áp ngưng lại vùng giữa miền Tây, lúc đó gió đông nam đưa đến một lượng lớn không khí ấm và ẩm thấp từ vịnh Mêhicô thổi từ phía nam sang phía bắc. Trong không khí có nhiều hơi nước, lại có sự đối lưu lên xuống mạnh mẽ, cho nên các đám mây giông phát triển nhanh, do đó hình thành nhiều trận gió rồng cuốn. Tháng 6 một lượng lớn không khí ấm và ẩm ướt chuyển động về phía bắc đến bang Nebraska. Tháng 7 một bộ phận chuyển sang Canađa, đến đó thì số trận gió rồng cuốn ở Mỹ mới giảm đi rõ rệt. Con đường thứ hai của gió rồng cuốn là từ tây nam đến đông bắc, từ miền Tây bang Arkansas qua tây bắc bang Missouri đến miền Trung bang Indiana. Hai khu vực này tập trung gió rồng cuốn là vì luồng không khí ấm và ẩm ướt từ vịnh Mêhicô thổi đến gặp phải sự chuyển động đi lên mạnh mẽ của khí áp cao á nhiệt đới mà gây nên.

Ở đây cần phải nhấn mạnh, theo thống kê 50 năm gần đây, trên bầu trời nước Mỹ số lần gió rồng cuốn phát sinh đã tăng thêm 35 lần. Có lúc không có mây giông nhưng cũng phát sinh gió rồng cuốn. Loại gió đặc biệt này gọi là gió rồng cuốn không mây chiếm khoảng một nửa. Hiện tượng kỳ lạ này được hình thành như thế nào? Một số nhà khoa học do tò mò đã nghiên cứu, tìm hiểu. Hiện tượng này có liên quan mật thiết với số lượng ô tô chạy trên đường ngày càng tăng gây nên. Trên trục đường giao thông chính của Mỹ thường không dưới hai triệu ô tô con hoạt động, hơn 60 vạn xe tải chạy suốt ngày đêm. Giao thông ở Mỹ đi theo bên trái, mỗi lần hai chiếc ô tô chạy với tốc độ cao tránh nhau sẽ hình thành luồng xoáy không khí ngược chiều kim đồng hồ. Luồng xoáy không khí của hàng triệu xe ô tô cộng lại sẽ hình thành những vùng xoáy cực mạnh. Những vùng xoáy đó khi gặp điều kiện hệ thống thời tiết thuận lợi, như nhiệt độ và độ ẩm của không khí cao sẽ tạo nên gió rồng xoáy.

Vì sao động đất lại có sóng thần?

Khi có động đất, nước biển xao động hình thành nên sóng lớn và đổ ào ào vào đất liền, đó chính là sóng thẩn. Khi sóng lớn đổ vào đất liền tuỳ theo...

Thế nào là bàn thất xảo

Bàn thất xảo là loại bàn dã chiến lắp ghép từ năm hình tam giác (hai hình lớn, hai hình nhỏ, một hình kích thước trung bình), một hình bình hành, một...

Bài toán thỏ gà chung lồng như thế nào?

Đây là bài toán cổ nổi tiếng được ghi trong sách “Sách toán Tôn tử”. Nội dung bài toán như sau:

Vì sao chơi điện tử quá mức sẽ có hại?

Trò chơi điện tử là sản phẩm khoa học kỹ thuật cao cấp, đã trở thành phương tiện vui chơi rất quan trọng trong cuộc sống hiện đại. Đặc biệt là...

Vì sao đồ dùng bằng chất dẻo bị cứng lại khi mùa đông đến?

Chất dẻo có một "tính xấu" là bị cứng lại khi mùa đông đến, khi ấm lên lại mềm trở lại? Vì sao vậy?

Sông Hoàng Hà bùn cát nhiều như thế, có thể biến thành xanh trong được không?

Hoàng Hà được coi là cái nôi của nền văn minh Trung Quốc buổi bình minh. Nó đã từng nuôi dưỡng tổ tiên người Trung Quốc, nhưng về sau cũng đem lại...

Tại sao các xe khách cao tốc sử dụng rộng rãi lốp không săm

Đi đôi với xu hướng ngày càng cao tốc hoá giao thông ở các thành phố, đường cao tốc trong các thành phố và nối liền giữa các thành phố với nhau ngày...

Vòng bi có tác dụng gì?

Các bộ phận truyền chuyển động của máy móc, xe cộ đều có vòng bi. Vậy vòng bi có tác dụng gì?

Tại sao dùng vòm cuốn có thể vượt qua khoảng cách lớn hơn so với dùng dầm?

Khi khẩu độ rất lớn, thường phải dùng dầm vừa dày vừa to, nhưng thế thì trọng lượng bản thân của dầm lại càng tăng lên nhiều. Một dầm đá có diện tích...