Vì sao mùa xuân đến sớm trên đất Hoa Bắc?

Lượng mưa tuyết của cả năm ở Hoa Bắc Trung Quốc (bao gồm lượng mưa và lượng tuyết) bình quân đạt vào khoảng 600 mm. Có nơi mưa nhiều, có nơi mưa ít. Những nơi mưa nhiều như sườn đông núi Thái Sơn có thể đạt tới 1000 mm. Những nơi mưa ít chỉ có trên dưới 400 mm như ở sườn tây núi Thái Nguyên và một số vùng khác. Ở mỗi thời kỳ, lượng mưa tuyết trong cả năm phân bố không đồng đều, ngoài lượng mưa vào mùa hạ là nhiều nhất, các thời kỳ khác đều rất ít. Nếu lấy tháng 3, tháng 4, tháng 5 là mùa xuân, thì lượng mưa tuyết mỗi năm của mùa xuân chỉ trên dưới 10% so với cả năm. Ví dụ như ở Bắc Kinh, lượng mưa tuyết bình quân cả năm là 682,9 mm, tháng 3 đạt 9,1 mm, tháng 4 đạt 22,4 mm, tháng 5 đạt 36,1 mm. Theo ghi chép trong vòng 94 năm từ 1841-1960 thì lượng mưa tuyết từ tháng 3 đến tháng 5 có sự thay đổi như sau: Vào tháng 3 lượng mưa tuyết dưới 10% mm có trong 67 năm, chiếm tỉ lệ 71,3% trong số lượng các năm. Lượng mưa từ 10% đến 20% mm có trong 18 năm, chiếm tỉ lệ 19,2%, từ 20 mm trở lên có trong 9 năm, chiếm tỉ lệ 9,6%. Lượng mưa tuyết dưới 10 mm vào tháng 4 có trong 45 năm, chiếm tỉ lệ 47,9% trong số lượng các năm, lượng mưa tuyết từ 10-20 mm có trong 19 năm, chiếm 20,2%, lượng từ 20 mm trở lên có trong 30 năm, chiếm tỉ lệ 31,9%. Lượng mưa tuyết dưới 10 mm vào tháng 5 có trong 22 năm, chiếm 23,4% lượng mưa tuyết các năm, từ 10-20 mm có trong 20 năm, chiếm 21,3%, từ 20 mm trở lên có trong 52 năm, chiếm 55,3%. Có thể thấy lượng mưa tuyết bình quân dưới 10 mm chiếm 47,5%, mưa tuyết vào mùa xuân ở mức dưới 10 mm bình quân chiếm 20,2%, lượng mưa tuyết bình quân từ 20 mm trở lên chiếm 32,3%. Ghi chép này cũng cho thấy, lượng mưa bình quân trong 1 tháng dưới 20 mm chiếm 70%. Vì thế rất dễ xảy ra hiện tượng mùa xuân đến sớm.

Vì sao mùa xuân đến sớm trên vùng Hoa Bắc lại là vấn đề tương đối nghiêm trọng?

Điều này cần dựa vào lượng mưa tuyết Hoa Bắc để cắt nghĩa. Trung Quốc là đất nước có khí hậu gió mùa, mùa đông gió chủ yếu từ hướng Tây Bắc thổi tới, lượng khí ẩm rất ít, không khí lại rất khô hanh. Mùa Hạ gió chủ yếu từ vùng biển hướng Đông Nam thổi vào, mang theo luồng không khí ẩm, đây là căn nguyên chủ yếu của mưa tuyết. Mỗi năm, gió mùa hạ thổi vào Hoa Bắc muộn hơn một chút so với Hoa Trung và Hoa Nam, thời gian gió ngừng thổi lại sớm hơn so với Hoa Trung và Hoa Nam. Thông thường, thời kỳ gió mùa ở vùng Hoa Bắc vào khoảng tháng 7 và tháng 8. Hai tháng này cũng là mùa mưa trong năm ở Hoa Bắc. Trong mùa mưa, mưa tuyết rất nhiều, ví dụ như Bắc Kinh lượng mưa tuyết bình quân trong tháng 7 và tháng 8 chiếm 63% lượng mưa tuyết bình quân trong cả năm. Phần lớn vào mùa xuân, thời tiết ở khu vực Hoa Bắc vẫn bị khống chế bởi luồng không khí khô hanh của đại lục, muốn hình thành mưa tuyết là tương đối khó. Có điều khí hậu mùa xuân không ổn định như mùa đông. Đây là thời kỳ xuất hiện nhiều hiện tượng khí áp, một số hiện tượng khí áp thổi từ hướng Tây của Giao Viễn đến, do thời tiết khu vực Hoa Bắc và Tây Bắc sinh ra, khi mà dòng khí áp này đi qua, có thể gây ra thời tiết xấu như mưa tuyết và gió lớn. Mưa tuyết mùa xuân ở Hoa Bắc chủ yếu là do hiện tượng khí áp. Nhưng lượng khí áp này lại là từ vùng khí khô hanh vùng Tây Bắc thổi đến, lượng khí ẩm trong không khí rất ít, cho nên dẫn đến lượng mưa tuyết rơi xuống là rất lớn.