Chàng hiệp sĩ gỗ

Ở góc cái hòm của một ông già múa rối có một chàng hiệp sĩ bằng gỗ. Đó là một chàng trai môi đỏ, cằm vuông, mắt xếch, đầu đội mũ võ sinh màu trắng, mình bận chiến bào lụa màu lục, lưng thắt dây xanh, chân dận ủng tía. Trên vai chàng lúc nào cũng giắt một thanh bảo kiếm, có thắt dải lụa hồng ở đuôi. Mỗi lần hiệp sĩ vung thanh gươm lên thì bao nhiêu sự bất công, ngang trái ở trên đời đều được san bằng.

Đêm nay, một trận gió thoảng qua, bay lọt vào, khẽ lay động những con rối. Theo hơi gió từ ngoài sông thoảng vào, hiệp sĩ bỗng rùng mình khi nghe thấy tiếng người khóc. Tiếng khóc kể nỗi lòng của một ông lão ăn mày mù. Ông có một con chó vàng ngày ngày dắt ông đi khắp chợ xin ăn, đêm về cùng ông ngủ dưới gốc đa. Vậy mà có kẻ ác nỡ đánh bả con chó, cướp đi nguồn sống và tình thương yêu duy nhất của ông.

Chàng hiệp sĩ giận sôi, muốn xông ra, như trên sân khấu, đem hết tài lực giúp ông lão, chữa cho đôi mắt ông sáng lại, trừng trị kẻ đã giết con chó trung thành của ông. Nhưng khốn nỗi, chàng chỉ là một con rối. Xương cốt của chàng chỉ là một mẩu gỗ. Thanh gươm oai vệ trên lưng chàng cũng chỉ là một mẩu gỗ. Từ trước đến nay, chàng là hảo hán chỉ nhờ mười đầu ngón tay điều khiển của ông lão làm nghề múa rối. Nghĩ thế, chàng thấy thương thân quá, muốn khóc. Nhưng khốn khổ chưa, đến một giọt nước mắt cũng không thể có ở một người gỗ như chàng.

Tiếng khóc của ông lão mù đêm nay đã khơi dậy trong cái đời sống tù hãm của chàng hiệp sĩ gỗ một khát vọng kì lạ – khát vọng trở thành người. Trở thành người thì chàng sẽ mang thanh gươm báu ra khỏi cái hòm gỗ bé nhỏ, vung gươm, san bằng mọi bất công, oan trái, làm cho trên mặt đất này không còn tiếng khóc. Mơ ước mông lung ấy bắt đầu nung nấu trong lòng chàng, khiến chàng trở nên hăng hái.

Đêm sau, đúng đêm ba mươi Tết, hiệp sĩ đang ôm giấc mộng làm người, bỗng thấy xuất hiện một người đàn bà. Một tay bà ta cầm đèn, tay kia cầm cái quạt giấy che nửa mặt, hai mắt lấc láo đảo quanh hòm. Bà ta cất tiếng khàn khàn hỏi:

– Có còn ai thức không đấy?

– Tôi còn thức đây. – Hiệp sĩ lên tiếng.

– Ta đi tìm tay hiệp sĩ gỗ.

– Tôi đây.

Người đàn bà giơ ngọn đèn soi lên mặt hiệp sĩ:

– Biết ngươi ao ước trở thành người, ta đến giúp ngươi.

Hiệp sĩ bàng hoàng:

– Tôi rất mong được trở thành người.

– Ta sẽ thoả mãn mơ ước của ngươi với điều kiện: ngươi phải giết một người để ta lấy hồn của nó truyền cho ngươi.

Hiệp sĩ khảng khái:

– Tôi không hại người lương thiện.

– Người mà ngươi phải giết là một đứa con gái độc ác đã giết người. Nó đáng bị trừng trị. Phải giết nó, ngươi mới thoát khỏi kiếp gỗ mọt.

Chàng hiệp sĩ gỗ nhận lời. Thế là người đàn bà phẩy nhẹ chiếc quạt vào mặt chàng. Tức thì, hai con mắt mở trân trân của chàng bắt đầu đảo qua đảo lại, môi chàng mấp máy, chân tay cựa quậy. Người đàn bà đặt chàng xuống đất, chàng lảo đảo trên đôi chân run rẩy rồi rùng mình, vươn lên, thở một tiếng thật dài, biến thành một người bằng xương bằng thịt, vững vàng. Người đàn bà dẫn chàng hiệp sĩ đến một kho thóc trong góc vườn tối đen, lệnh cho chàng phải giết cô gái trong đó.

Hiệp sĩ bước vào nhà kho. Trong ánh sáng cây đèn cầm trong tay, chàng nhìn thấy một cô gái trẻ trung, xinh đẹp đang sững sờ nhìn chàng, ánh mắt cô gái sáng lên niềm hi vọng:

– Hiệp sĩ hãy cứu tôi!

Hiệp sĩ lạnh lùng:

– Ta được lệnh giết một kẻ xấu xa là cô.

– Tôi là một kẻ xấu xa ư? Chàng muốn giết tôi thật ư? Không thể tin được. – Cô gái ngước nhìn chàng chăm chăm và bỗng mừng rỡ kêu lên – Trời, trông chàng giống hệt hiệp sĩ gỗ của ông lão múa rối! Hiệp sĩ ấy không bao giờ làm hại người lương thiện.

Hiệp sĩ bối rốì:

– Người ta bảo cô đã giết người.

Cô gái kinh sợ. Nghe chàng kể đầu đuôi mọi chuyện, cô gái nước mắt ròng ròng kêu lên:

– Đó là một phù thuỷ độc ác đã giết mẹ tôi, giờ định mượn tay chàng giết tôi…

Cô gái đứng trước chàng có vẻ mặt ngây thơ, trong trắng, không giống gương mặt của những kẻ ác. Thanh gươm chàng hiệp sĩ gỗ đã giơ lên, bỗng từ từ hạ xuống. Chàng vụt chạy ra ngoài. Mụ phù thuỷ đã đứng chặn trước mặt chàng. Chàng bảo:

– Tôi không giết người lương thiện, không tiếp tay cho kẻ ác.

Mặt mụ phù thuỷ tức thì xám đen rồi trắng bệch. Mụ rít lên:

– Phải, ta là một kẻ ác, ta muốn mượn tay mi giết đứa con gái đó. Nhung mi không làm thì mi sẽ trở về kiếp gỗ mục vô tích sự. Chả lẽ chỉ vì một đứa con gái mà mi rời bỏ mộng ước của mi. Nghe lời ta. Hãy can đảm giết nó đi!

Hiệp sĩ lại bước vào kho thóc nhưng lưỡi gươm của chàng không chĩa vào cô gái lương thiện mà bảo vệ cô thoát khỏi chỗ giam cầm.

Tiếng pháo giao thừa bỗng nổ ran. Trong tiếng pháo, chàng nghe tiếng rít của mụ phù thuỷ:

– Tên phản bội kia! Ta sẽ thu hồn mi vào trong cái quạt này.

Mụ cười gằn, phẩy nhẹ một cái. Gió từ chiếc quạt thổi vào mặt hiệp sĩ lạnh buốt. Gió quấn lấy người chàng. Mắt chàng tối sầm lại, tay chân bủn rủn. Hiệp sĩ thấy người nhẹ bỗng đi, như sắp trở về với kiếp gỗ và chết mục. Xung quanh, tiếng pháo đón xuân vẫn nổ giòn giã.

Hiệp sĩ bỗng cười lớn. Lòng căm giận đã khiến chàng bật lên tiếng cười. Tiếng cười báo hiệu một con rốì đã thực sự thành người. Tiếng cười truyền cho chàng một sức sống kì lạ, làm tan biến mọi yếu đuối vừa đè nặng trĩu thân thể chàng.

Mụ phù thuỷ từ kinh ngạc, chuyển thành khiếp sợ. Mụ đi giật lùi, chiếc quạt rơi xuống đất. Hiệp sĩ vung lưỡi gươm lên. Đường gươm như một ánh chớp sáng loà kết liễu cuộc đời mụ phù thuỷ độc ác.