Thanh Xà - Bạch Xà

Truyền thuyết kể rằng, Lã Động Tân (một vị trong Bát Tiên) hạ phàm giả làm người bán thuốc ở cầu Đoạn Kiều tại Tây Hồ. Lúc đó cậu bé Hứa Tiên đi ngang có thử mua một viên thuốc về uống, kết quả lại không ăn uống gì được nên chạy đến tìm Lã Động Tân, ông nắm hai chân Hứa Tiên lên dốc ngược cậu bé xuống.

Viên thuốc bị thổ ra rơi xuống nước Tây Hồ bị con rắn trắng trong hồ nuốt, nó tăng thêm 500 năm đạo hạnh, con rùa đen cũng tu luyện tại đó bị rắn cướp mất viên thuốc nên sinh tâm hận thù.

Một hôm, Bạch Xà nhìn thấy người ăn xin cầm trên tay một con rắn xanh lớn, biết ông ta sắp giết đồng loại mình lấy mật nên nàng hóa thành thiếu nữ mua lại con rắn kia. Từ đó Tiểu Thanh cảm kích nhận Bạch Tố Trinh là tỷ tỷ. Mười tám năm sau vào đúng ngày thanh minh, hai chị em biến thành thiếu nữ đi xuống núi để xem lễ hội nhưng đúng lúc đi ngang cầu Đoạn Kiều lại gặp mưa, đúng lúc chàng Hứa Tiên đi ngang thấy hai cô gái trú mưa nên tặng lại chiếc ô của mình.

Từ đó Bạch Xà thường xuyên xuống núi gặp Hứa Tiên, nhờ sự tác hợp của Tiểu Thanh mà họ kết nghĩa vợ chồng rồi chuyển đến Trấn Giang mở hiệu thuốc sinh sống. Hắc Quy ngày xưa cũng tu luyện thành người, nó xuất gia vào chùa, lấy pháp danh Pháp Hải. Y biết chuyện Bạch Xà và Hứa Tiên thành thân nên tìm cách phá hoại. Vào ngày Đoan Ngọ đưa cho Hứa Tiên bình rượu Hùng hoàng (vốn là rượu khắc các loài rắn) bảo chàng chuốt nương tử uống.

Tố Trinh uống say hiện nguyên hình là rắn lớn, Hứa Tiên sợ hãi mà vong mạng. Bạch xà liều mạng đến núi Côn Luân trộm thuốc tiên cứu mạng chồng, Hứa Tiên tỉnh lại liền bị Pháp Hải bắt nhốt ở chùa Kim Sơn, phu thê chia cắt. Tố Trinh và Tiểu Thanh dâng nước Tây Hồ đánh lên chùa Kim Sơn nhưng do Tố Trinh đang mang thai nên bại trận. Hứa Tiên tìm cách trốn về Hàng Châu rồi đoàn tụ với Tố Trinh, Pháp Hải tìm đến dùng kinh chú luyện thành tháp Lôi Phong nhốt Bạch xà. Thanh xà may mắn trốn thoát mang theo con của Bạch xà. Hai mươi năm sau, con trai đỗ trang nguyên áo gấm về làng tế mẹ, Thanh xà tu luyện pháp lực tăng cao nên tiếp tục đại chiến với Pháp Hải. Pháp Hải bại trận, Thanh xà phá tháp cứu chị, vợ chồng Hứa Tiên được đoàn tụ, Pháp Hải chui vào bụng cua mà trốn (nên từ đó gạch cua có màu vàng là do màu áo của hòa thượng)

Trong Cảnh thế thông ngôn của Phùng Mộng Long viết vào đời Minh lại ghi rằng:

- Vào đời Tống ở Hàng Châu có người chủ hiệu thuốc tên là Hứa Tiên gặp được người mỹ nữ tên Bạch Nương Tử là bạch xà tinh hóa thành, đi theo có nữ hầu Thanh Thanh là thanh ngư tinh hóa thành. Gặp lúc trời mưa, ba người họ đi cùng ô rồi vào thuyền trú mưa, Hứa Tiên cho Bạch Nương Tử mượn ô rồi hẹn hôm sau sẽ sang Bạch gia lấy. Họ quen biết từ đó, nhờ Thanh Thanh tác hợp nên đã thành thân. Cốt rắn chưa hết, nàng thường có nhiều hành vi quái lạ khiến Hứa Tiên khó chịu, chàng lên chùa Kim Sơn tìm hòa thượng Pháp Hải. Ông đưa cho Hứa Tiên một cái bát, bảo chàng về ụp lên đầu bạch xà. Bạch Nương Tử và Thanh Thanh bị chụp bát có kinh chú lên đầu nên hiện thành rắn trắng và cá xanh, Pháp Hải bắt họ giam vào Lôi Phong bảo tháp.

Truyện không nói nhiều về cái kết, chỉ có bốn câu kệ:

Tây Hồ nước cạn

Sông hồ chẳng lên

tháp lôi phong đổ

Bạch Xà xuất thế

 

Xem thêm