Tại sao thực vật lại được coi là bộ máy cảnh báo ô nhiễm bầu khí quyển?

Ở vùng Nam Kinh, Trung Quốc, có một lần người ta phát hiện cây tùng tuyết vào mùa xuân khi ra chồi non, lá kim bị vàng và cháy khô. Sau khi kiểm tra thì họ tìm ra nguyên nhân là do khí sunfur dioxit, hiđro fluorit thải ra từ các nhà máy gần đó, cây tùng tuyết rất mẫn cảm đối với hai loại khí này. Do vậy, nếu con người nhìn thấy cây tùng tuyết xuất hiện hiện tượng này thì biết ngay có chất ô nhiễm sunfua và hyđro fluroit. Từ đó người ta coi cây tùng tuyết là bộ máy cảnh báo ô nhiễm bầu khí quyển rất tốt.

Tại sao thực vật lại có khả năng đó? Hóa ra thực vật cũng như động vật đều là những kẻ bị hại do sự ô nhiễm bầu khí quyển, nhưng thực vật phản ứng nhanh nhạy hơn đối với các hiện tượng ô nhiễm bầu khí quyển, lấy ví dụ khí sunfua đioxit, khi nồng độ là 0,3 x 10-6 thì các thực vật mẫn cảm đều bị hại, còn khi nồng độ bằng 1 x 10-6 thì con người mới cảm thấy mùi vị, đến khi nồng độ 10 x 10-6 thì con người mới bị ho và chảy nước mắt. Cho nên lợi dụng sự cảnh báo của thực vật mẫn cảm, có thể tránh được sự ô nhiễm bầu khí quyển, nguy hại đến sức khỏe của chúng ta.

Tất nhiên, phương thức cảnh báo của thực vật không phát ra tiếng kêu như các thiết bị cảnh báo, mà nhờ vào vết thương của cây và mức độ tổn thương để báo cho con người biết về sự ô nhiễm. Những chất khí có hại trong không khí thường chui vào cơ thể thực vật qua các lỗ khí trên phiến lá, vì vậy phiến lá đứng mũi chịu sào, thường xuất hiện các vết tổn thương mà mắt ta nhìn thấy được. Những vết thương do các chất khí khác nhau gây ra thường không giống nhau, khí sunfua đioxit gây ra vết thương giữa các gân lá là những vết chấm hoặc nốt; còn những vết thương do khí fluo gây ra thì tập trung nhiều ở đầu ngọn lá và mép lá, có dạng vòng hoặc dải. Như vậy thực vật không chỉ có thể báo cho con người biết môi trường có bị ô nhiễm hay không mà còn báo được cả mức độ ô nhiễm một cách sơ lược. Do thực vật khác nhau nên độ nhạy cảm của thực vật với sự ô nhiễm cũng khác nhau, có thể coi một loại cây có độ nhạy cảm đặc biệt với một chất ô nhiễm nào đó như một máy cảnh báo chất ô nhiễm. Hiện nay con người đã tìm thấy không ít những thực vật có đặc tính tốt như vậy. Được coi là đại biểu tiêu diện cho sự cảnh báo ô nhiễm bầu khí quyển có: cỏ linh lăng hoa tím, cà rốt, rau chân vịt, có thể xác định mức độ ô nhiễm của chất sunfua đioxit, cây xương lan, uất kim hương, hạnh, mai, đào... có thể xác định mức độ sự ô nhiễm của chất fluo; cây táo, đào, ngô xác định mức độ ô nhiễm của chất clo v.v.

Nếu bạn muốn biết ở gần chỗ mình có bị ô nhiễm fluo hay không, hãy thử đặt mấy chậu hoa xương lan tươi đẹp vào nơi ở, chú ý quan sát tình hình sinh trưởng của nó, nếu mép lá và đầu lá xuất hiện những vết dạng dải màu lá cọ vàng nhạt, hơn nữa giữa các tổ chức bị hại với tổ chức bình thường có ranh giới rõ rệt thì chứng tỏ trong không khí xung quanh bị ô nhiễm chất fluo. Khi nồng độ fluo là 0,005 x 10-6, cây xương lan sẽ xuất hiện tình trạng bất thường, khi nồng độ là 8 x 10-6 mới bắt đầu có hại cho con người, do vậy ngay sau khi được cây cảnh báo cho biết, chúng ta vẫn còn kịp có biện pháp phòng tránh ô nhiễm.

Tại sao khi gõ vào đồ sứ có thể phán đoán được chất lượng?

Khi mua đồ sứ, người ta thường quen tay gõ vào thành bên ngoài của nó. Nếu đồ sứ phát ra tiếng giòn vang, người ta sẽ chọn mua, còn nếu phát ra âm thanh đục và rè, người ta sẽ đặt trả lại trên giá.

Vì sao gạch lát nhà thường có dạng hình vuông hoặc hình lục giác?

Gạch hoa lát nhà có nhiều loại nhưng nói chung đều có dạng hình vuông hoặc hình lục giác. Tại sao vậy?

Vì sao nhìn màu xanh nhiều có lợi cho mắt?

Các vật chung quanh muôn màu, muôn sắc, làm cho vạn vật tươi đẹp và rõ ràng, khiến cho con người nảy sinh tình cảm và hứng thú khác nhau.

Vì sao không nên mù quáng sản xuất và sử dụng đũa dùng một lần và bút chì vỏ gỗ?

Trung Quốc có hai điều “nhất thế giới” khiến người ta chua xót, đó là sản lượng và lượng xuất khẩu đũa gỗ dùng một lần và bút chì vỏ gỗ.

Vì sao cơ thể người không thể thiếu men, enzim?

Mời các bạn tiến hành một thí nghiệm lý thú sau đây. Cho một hai giọt cồn iot vào một bát nước cháo, lập tức trong bát cháo sẽ xuất hiện màu lam, đó...

Tại sao thời tiết nóng lại ảnh hưởng tới việc máy bay cất cánh?

Mùa Hè là thời điểm mọi người có nhiều thời gian dành cho những chuyến du lịch cùng gia đình và bạn bè, nhưng thời tiết nóng nực có thể không phải là điều kiện thời tiết lý tưởng để máy bay cất cánh.

Xa lộ thông tin bị tắc nghẽn thì sao?

Cùng với sự gia tăng mạnh mẽ của người sử dụng mạng và lượng tin trên mạng Internet ngày càng trở nên quá tải. Hiện tượng "tắc xe" trên xa lộ thông...

Vì sao có thể làm mưa nhân tạo?

Để giảm thấp tai nạn hạn hán, tăng thêm thu hoạch mùa màng, người ta đã từng rắc chất xúc tác trong mây khiến nó thành mưa. Phương pháp này đã từng...

Tại sao trong quân đội Mỹ không có quân hàm nguyên soái?

Trong quân đội Mỹ, quân hàm cao nhất là đại tướng năm sao chứ không có quân hàm nguyên soái. Trong cuộc Chiến tranh Thế giới II, một số tướng lĩnh có...