Nước mưa nói chung là trung tính, nhưng cũng có loại nước mưa thể hiện tính axit. Khi nước mưa vương vào mắt khiến ta cảm thấy đau nhức, rơi lên vai thì giống như kiến cắn, đó là mưa axit. Thông thường người ta dùng độ pH để biểu thị độ axit. Độ pH càng nhỏ thì tính axit càng mạnh. Độ pH của mưa axit nhỏ hơn 5,6. Ở Trùng Khánh (Trung Quốc) đã từng có mưa axit với độ pH là 3,1.
Vì sao có mưa axit? Axit của nước mưa từ đâu đến?
Mưa axit là sản vật của ô nhiễm không khí. Con người trong sản xuất và hoạt động do phải đốt nhiều than và dầu mỏ nên sinh ra khí CO2 và khí oxit nitơ, thải vào trong không khí. Dưới tác dụng của ánh nắng Mặt Trời, hơi nước và bụi cùng chúng phát sinh hàng loạt phản ứng hóa học, sinh ra axit sunfuric, axit nitric và các giọt muối của axit, chúng bay lơ lửng trong không trung sau đó cùng với mưa hoặc tuyết rơi xuống hình thành mưa axit.
Vì mưa axit ảnh hưởng rất lớn đến rừng, đồng ruộng, hồ nuôi cá, các công trình kiến trúc và sức khỏe con người cho nên nó được mọi người thừa nhận là vấn đề ô nhiễm môi trường có tính toàn cầu. Mưa axit đưa lại cho chúng ta những tai họa rất lớn. Bình thường mưa axit làm cho nước hồ biến thành axit loãng, chất lượng nước xấu đi, sinh vật phù du và cá trong hồ chết dần. Ví dụ, trong số 5.000 hồ ở miền nam Na Uy do ảnh hưởng mưa axit mà có 1.750 loài cá và tôm bị mất dần. Mưa axit rơi làm lá cây trong rừng héo đi, thành phần dinh dưỡng của đất giảm kém, cây lớn chậm, thậm chí khô héo mà chết. Vùng Pafalya của Đức có 12.000 mẫu rừng, trong đó có 1/4 diện tích rừng bị mưa axit hủy diệt. Ở Ba Lan có 24 vạn ha rừng cây lá kim bị mưa axit làm cho khô héo. Mưa axit thấm vào đất sẽ làm giảm độ phì của đất, phá hoại kết cấu thổ nhưỡng, làm giảm khả năng tác dụng quang hợp và kháng bệnh của cây trồng, khiến cho sản lượng nông nghiệp giảm sút. Mưa axit còn xâm thực các công trình kiến trúc, nghiêm trọng hơn là phá hoại các di vật và di tích lịch sử. Những tấm phù điêu bằng đá bạch ngọc ở Cố cung, miếu Thần Nông Trung Quốc được xây dựng bằng đá cẩm thạch là những công trình kiến trúc nổi tiếng trên thế giới đều bị mưa axit xâm thực mà gây ra những vết rạn đen.
Các chất gây mưa axit có lúc còn bay từ nơi khác tới. Ví dụ, mưa axit ở Canađa đến từ nước Mỹ. Mưa axit ở Trung Quốc ảnh hưởng đến Nhật Bản và Hàn Quốc. Mưa axit đã trở thành tai họa chung không phân biệt biên giới quốc gia.
Từ khoá: Mưa axit; Độ pH; Tai họa chung.