Vì sao trứng muối luộc lại có dầu trong lòng đỏ?

Nhiều người thích ăn trứng vịt muối, đặc biệt là những giọt dầu trong lòng đỏ, ăn vừa thơm vừa ngọt, thế bạn có biết giọt dầu trong trứng muối luộc từ đâu mà có. Với trứng vịt thường, khi đem luộc ta không hề thấy giọt dầu nào. Vì thế có người cho rằng khi muối trứng, người ta đã cho thêm ít dầu vào trứng mới làm cho lòng đỏ trứng có dầu. Đó là điều sai lầm. Nói ra chắc có người không tin: Dầu trong lòng đỏ trứng thực ra vốn có sẵn trong trứng.

Qua các phép phân tích hoá học người ta thấy rằng trong trứng không chỉ giàu protein mà còn chứa nhiều chất béo. Chất béo chiếm đến 16% trọng lượng quả trứng, hơn 99% tập trung ở lòng đỏ. Vì thế nếu tính riêng cho lòng đỏ thì trong lòng đỏ có khoảng 31% chất béo. Như vậy trong trứng gần 1/3 là do chất béo tạo nên.

Hàm lượng chất béo trong lòng đỏ cao đến như vậy nhưng xem ra không thấy chút dầu nào. Tại sao vậy? Nguyên do là các chất protein và chất béo trong lòng đỏ trứng đã đóng vai trò: Các protein là hợp chất có tính nhũ hoá cao, chất béo có thể phân bố thành các giọt dầu nhỏ trong các protein, cũng giống như nước xà phòng có thể nhũ hoá các giọt dầu thành dung dịch vậy, và như vậy chúng đã đánh lừa chúng ta. Thế vì sao sau khi muối trứng, các giọt dầu lại "hiện rõ nguyên hình" như vậy?

Nguyên do là do muối và các chất protein là "hai kẻ đối đầu". Muối có thể làm giảm độ hoà tan của protein trong nước, khiến các protein bị kết tủa. Quá trình này được các nhà hoá học gọi là quá trình "diêm tích". Sau khi chất nhũ hoá bị quá trình diêm tích làm cho kết tủa, thì các giọt dầu không thể không tập hợp lại thành các giọt dầu lớn. Vì hàm lượng chất béo trong lòng đỏ có đến 31%, nên sau khi luộc, trong lòng đỏ sẽ có các giọt dầu, khi ta dùng đũa xẻ trứng ra sẽ xuất hiện các giọt dầu.