Vì sao nhiều loại quần áo bị co khi gặp nước?

Quần áo bị co lại khi bị ngâm nước là hiện tượng làm người ta đau đầu. Khi dùng vải lót hoặc chỉ may bị co nhiều khi ngâm nước sẽ làm cho quần áo sau khi giặt bằng nước, bề mặt quần áo bị nhăn nhúm, biến dạng, thật khó nhìn. Nếu vải ngoài lại bị co ngót nhiều thì quần áo sẽ nhỏ lại sau khi giặt.

Nguyên nhân quần áo bị co lại khi ngâm nước có nhiều. Trước hết điều đó liên quan đến cấu trúc và tính chất của sợi dệt. Ví dụ loại sợi dệt là len (lông cừu) dễ bị co khi ngâm nước, sau khi đã bị co thì lại rất khó phục hồi nguyên trạng. Điều đó chính do ở sợi lông cừu có các vảy nhỏ hướng ngược chiều nhau khi có các chuyển động tương đối gây ra ma sát của các sợi dệt với nhau. Nên với loại sợi dệt bằng lông cừu nên chọn cách giặt khô, xử lý bằng dung môi giặt khô, chỉ cần phơi, đập. Nếu cần giặt bằng nước, phải dùng chất tẩy rửa chuyên dùng cho sợi dệt len, có chất chống co nước thích hợp. Sợi vải bông, sợi nhân tạo có tính co nước do trong phân tử của vật liệu sợi có các nhóm ưa nước. Các phân tử trong vật liệu sợi này thường sắp xếp ở trạng thái xốp, khe trống giữa các phân tử lớn, các phân tử nước dễ dàng xen vào các khe hở. Khi có phân tử nước lọt vào khe hở, sẽ có sự nở to dọc theo chiều dọc của vật liệu sợi làm cho sợi sẽ to ra về chiều ngang và độ dài lại ngắn lại. Vì vậy với các loại sợi này khi ngấm nước sẽ bị cứng và vải trở nên dày hơn. Sau khi để khô xuất hiện sự co ngắn rõ rệt. Vì thế nên tỉ lệ co nước của sợi vải và sợi nhân tạo (ví dụ sợi visco) tương đối lớn.

Sự co do nước của các loại sợi còn có một nguyên nhân khác liên quan đến quá trình kéo sợi với các loại vải, trong các quá trình kéo sợi, dệt vải, nhuộm màu thường phải qua một số trạng thái bị kéo căng, bị ép nên có biến dạng. Các sự biến dạng trong trạng thái khô thì vẫn giữ ổn định. Trong quá trình giặt bằng nước, sợi vải, sợi tơ bị thấm ướt, bị tác dụng của nhiệt, sự biến dạng nhanh chóng được phục hồi như cũ, do đó mà vải, lụa bị co lại khi giặt với nước.

Có rất nhiều loại vật liệu sợi dệt, mức độ co của chúng khi gặp nước cũng khác nhau. Sợi nhân tạo bị co nhiều nhất khi gặp nước, với sợi visco (sợi nhân tạo) tỉ lệ co nước có thể đến 10%. Sợi vải sợi lanh có độ co nước 3 - 5%. Sợi terilong, sợi polypropylen có tỉ lệ co nước là 0,5 - 1%. Do đó có thể thấy sợi tổng hợp so với các loại sợi ưa nước thì có độ co nước nhỏ hơn nhiều.

Vì sao phải cảnh giác với chứng bệnh tổng hợp về máy photocopy?

Máy photocopy là công cụ văn phòng hiện đại, thời gian gần đây ngày càng được sử dụng rộng rãi. Song đồng thời với việc đem lại hiệu suất cao cho công...

Vì sao máy tính có thể chẩn đoán được một số bệnh?

Ngày nay, trong lĩnh vực kỹ thuật cao, máy tính không những dùng để tính toán mà còn có một vai trò to lớn trong nhiều lĩnh vực, trong đó có chẩn đoán...

Các chòm sao trên bầu trời được chia như thế nào?

Các hằng tinh cách ta rất xa, xa đến mức ta không phân biệt được sao nào gần hơn, sao nào xa hơn. Những chòm sao ta thấy chỉ là hình chiếu của nó trên...

Vì sao lại có dịch viêm gan A?

Đêm 31/10/1987 ở Thượng Hải bỗng nhiên có hơn 700 người phát sinh triệu chứng miệng nôn trôn tháo ở những mức độ khác nhau. Qua kiểm định của cơ quan...

Làm sao để có được phần mềm miễn phí trên mạng Internet?

Phần mềm máy tính và nhiều phần mềm trò chơi mà chúng ta thường gặp đều phải mua bằng tiền. Vậy thì, liệu có phần mềm nào ta không phải trả tiền để...

Tại sao đằng sau ô tô có kéo theo một cái "đuôi sắt"?

Trên đường cái, bạn có thể phát hiện có nhiều ô tô kéo lê trên mặt đất một cái xích sắt ở phía sau. Có phải vì người lái cố tình để xích sắt thòng...

Tại sao cua lại nhả bọt?

Khi chúng ta mua cua đều phải chọn cua sống có vỏ cứng, nhả ra rất nhiều bọt trắng. Điều này có quy luật gì vậy?

Vì sao luôn nhìn thấy chớp trước rồi mới nghe thấy tiếng sấm?

Vào mùa hè thường xuất hiện chớp và sấm, trong cơn dông, điện trường giữa hai khu vực mang điện tích dương và điện tích âm trong những đám mây lớn đến một mức độ nhất định, hai loại điện tích trong quá trình phát triển sẽ phát ra tia lửa...

Vì sao chữ số, kim đồng hồ dạ quang lại sáng vào ban đêm?

Các nhân viên làm việc trong đêm tối rất thích dùng đồng hồ dạ quang đeo tay. Các đồng hồ này phát ánh sáng huỳnh quang màu xanh giúp cho người ta có...