“Con người có cái cần câu. Đầu cần câu buộc sợi dây cước. Đầu sợi dây cước buộc lưỡi câu. Lưỡi câu mắc con mồi ngon, thả xuống nước. Con cá nào tham mồi đớp phải, người ta giật lên là chết. Để ra sức quyến rũ những con cá khờ dại bơi đến đớp mồi, con người còn dùng cám rang thơm phức ném xuống nước nơi thả lưỡi câu…”
Cá Rô mẹ đã giảng giải như thế và dặn đi dặn lại các con: “Thấy mùi thơm ở nơi nào, chớ bơi đến; thấy mồi ngon, chớ nhắm mắt nuốt mà chết”.
Chiều hôm ấy, một con cá Rô Ron hay bơi xa mẹ đang bơi nhởn nhơ, tự nhiên ngửi thấy mùi thơm ở góc ao. Đúng mùi cám rang rồi! Nhớ lời mẹ “thấy mùi thơm ở nơi nào chớ bơi đến”, nó định bơi lảng ra xa. Nhưng chao ôi! Thơm quá thể! Rô Ron nghĩ bụng: mẹ chỉ lo xa thôi, điều cốt yếu là không đớp mồi còn mùi thơm, ta cứ ngửi, việc quái gì.
Thế là con cá Rô Ron chủ quan bỏ lời mẹ dặn ngoài tai. Nó bơi đến góc ao, ngây ngất thưởng thức mùi thơm.
Nó chợt nhìn thấy một khúc giun nho nhỏ. A! mồi ngon! Phải cẩn thận! Mẹ đã dặn rồi! cá Rô Ron quay đi cố không nhìn lại khúc giun. Nó yên lặng hít mùi thơm. Một lúc sau, nó không thể không quay lại. Chao ôi! Khúc giun mới ngon làm sao!
Ồ, mẹ còn dặn thế nào nhỉ? Như một học sinh học vẹt, nó lẩm bẩm: “Thấy mồi ngon, chớ nhắm mắt nuốt mà chết”. Hay lắm, thế nghĩa là mồi ngon, mở mắt nuốt sẽ chả việc gì. Con cá Rô Ron tham mồi cố tình hiểu sai lời mẹ dặn.
Mở to hai mắt, nó bởi đến, há mồm đớp khúc giun. Bỗng mồm nó đau nhói. “Vút”, nó bị giật lên khỏi mặt nước. Mới giãy giãy được mấy cái, cá Rô Ron đã nằm gọn trong tay một chú bé con. Chú bé tháo lưỡi câu.
May sao, chú tuột tay Rô Ron rơi tõm xuống nước. Thật hút chết.
Gặp mẹ, Rô Ron chẳng dám nói một lời. Phải đến hôm sau, nó mới thú nhận tất cả với mẹ.
Nghe rõ đầu đuôi câu chuyện Rô Ron kể, trầm ngâm một lúc, Rô mẹ tập trung cả đàn con lại nhắc:
– Các con ạ, ngay cả cá sấu, cá mập, những ông vua, bà chúa trên biển cả, tham mồi còn mắc cả tai họa nữa là các con. Các con ơi, phải tỉnh táo mới nhận thấy cái lưỡi câu nguy hiểm ẩn trong miếng mồi ngon hấp dẫn. Nhưng nếu các con tham mồi thì tỉnh táo làm sao được…
Giọng Rô mẹ chợt nghẹn lại như bị hụt hơi, Rô mẹ không nói được hết lời.
Rô Ron cúi đầu không nói gì. Nó tự nhủ với bản thân lần sau không dám quên lời mẹ dặn nữa.