Trăng nay chớ có xem thường

Lê Thánh Tông (1441 – 1497) là một vị vua có nhiều công lao phát triển kinh tế, văn hoá, mở mang đất nước. Nhà vua lập ra Hội Tao đàn để khuyến khích sáng tác thơ văn bằng tiếng Việt. Năm ấy, vua cho họp hội thơ của mình đúng vào đêm Trung thu. Hai mươi tám thi sĩ tài hoa đều có mặt để hóng mát, vịnh trăng. Nhưng không may đêm đó mây mờ che lấp vầng trăng. Cả hội thơ đều lúng túng, vì định làm thơ vịnh trăng mà lại không có trăng.

Khi ấy, có anh lính cấm binh đứng hầu trước điện là Nguyễn Toàn An, người Đường An, Hải Dương, nghe mọi người bàn chuyện làm thơ, cũng làm chơi một bài.

Trong khi các thi sĩ chưa làm xong, Toàn An đã nhờ người dâng thơ của mình lên vua. Mọi người đều cười giễu anh lính gác. Riêng vua Lê Thánh Tông nói:

– Thì ra đất nước thái bình, việc học được khuyến khích nên người lính thường của ta cũng là khách làng thơ. Nào, cho đọc lên cùng nghe.

Bài thơ có hai câu kết rất hay, vừa hợp cảnh đêm Trung thu trăng mờ, vừa ngụ ý sâu xa về tương lai của người lính nọ:

Trăng nay chớ có xem thường

Thu sau trăng sáng như gương giữa trời.

Vua khen thơ, tạo điều kiện cho Toàn An học hành. Quả nhiên, đến khoa thi Tân Sửu (năm 1481), Toàn An đỗ thám hoa.

Rất nhiều mặt trăng

Ở vương quốc nọ có một cô bé xinh xinh chừng năm, sáu tuổi. Bé xíu như vậy, nhưng cô lại là công chúa. Một lần, công chúa ốm nặng. Nhà vua rất lo lắng. Ngài hứa tặng cô con gái bé nhỏ bất kì thứ gì cô muốn, miễn là cô khỏi bệnh.

Cây phượng già

Tối thứ bảy, trăng sáng vằng vặc. Như thường lệ, lủ trẻ xóm Đông lại tụ tập ở gốc phượng già đầu xóm để nô đùa. Hơn bảy giờ, cả hội đã đủ mặt, chỉ thiếu Hùng.

Dê Đen và Dê Trắng

Dê đen và Dê trắng cùng sống trong một khu rừng. Hàng ngày, cả hai thường đến uống nước và tìm cái ăn ở trong khu rừng quen thuộc...

Búp Măng non

Bé đã bao giờ mhìn thấy tre chưa? Cây tre mọc thẳng, dáng cao cao, lá nhòn nhọn, trông rất đẹp. Bất kể trời gió lớn mưa to, tre vẫn thẳng vút, không bao giờ ngả nghiêng.

Cậu bé Niu-tơn

Sinh ra trong một gia đình nông dân ở Anh, năm 12, cậu bé Niu-tơn mới được ra thành phố đi học. Thoạt đầu, cậu chỉ là một học trò bình thường.

Nin Hơ-gớc-xơn tí hon và lũ sóc

Hôm ấy, chủ trang trại nọ bắt được một con sóc cái trong rừng mang về. Mọi người trong trang trại từ già đến trẻ đều thích thú ngắm con vật bé nhỏ, có cái đuôi đẹp, đôi mắt tò mò và thông minh, linh lợi.

Cuộc họp trong cặp sách

Bé phải mất cả buổi sáng để tranh luận với anh Huy về chuyện đồ vật có biết nói hay không? Anh Huy chỉ quen nghe bằng tai thôi. Anh quả quyết rằng nếu các đồ vật xung quanh ta biết chuyện trò thì anh sẽ ngay lập tức lên tận sao Hoả.

Chiếc xe đẩy của Chuột Đồng

Mùa thu đã tới, lúa mạch đã thơm, lúa mì đã vàng, củ cải đã đỏ. Chuột đồng đẩy chiếc xe cút kít mà bố vừa mới làm cho nó đến ruộng. “Hò dô ta, hò dô ta!” một đàn Kiến nhỏ đang khiêng một bông lúa mạch bước đi lặc lè trên ruộng...

Xã tắc quý hơn ngôi báu

Một ngày mùa thu năm Canh Thìn (980), bầu trời Hoa Lư trong vắt. Nắng vàng trải mênh mang trên núi rừng. Hoàng cung Hoa Lư trang nghiêm hôm nay được canh phòng nghiêm ngặt hơn.