Tại sao gia đình người máy lại có hình thù khác nhau?

Khi ta tiếp xúc với người máy thì sẽ phát hiện ra là người máy trong cuộc sống hiện thực thực ra chẳng giống người chút nào, dù cho có những người máy được thiết kế đặc biệt thành hình dáng của người thì cũng chỉ để vui chơi và cho việc nghiên cứu nào đó thôi. Người Mĩ từng chế tạo ra một người máy mô phỏng người rồi cho nó bắt chước danh ca nam cao Pavaroti để tổ chức nhạc hội làm lẫn lộn thực giả. Nó lại vừa biết hát lại cũng biết trò chuyện chuyên môn và đã được vỗ tay hoan nghênh. Thế nhưng, trong đạo quân người máy có hơn 60 vạn chiếc ngày nay, người máy thực sự giống người rất ít. Ví dụ rất nhiều người máy công nghiệp đều là kiểu cánh tay đơn, những người máy trèo tường dùng để kiểm tra thì lại giống với bọ cánh cứng; những người máy trinh sát và thoát hiểm lại giống cỗ xe công trình; người máy có thể chui vào đường ống dẫn ga thì giống với con rắn… Người máy không chỉ hình dáng khác nhau mà to nhỏ cũng khác nhau. Loại to thì sải tay dài mấy chục mét, loại nhỏ thì chỉ cao không đến 1 mm. Ngoài ra, chức năng của người máy cũng khác nhau. Một số người máy không có bất cứ cảm giác nào, chỉ có thể làm lặp đi lặp lại một cách lặng lẽ, còn một số khác lại có "mắt", có "tai" có thể làm việc mà con người không thể, còn có những người máy được chế tạo từ vật liệu đặc biệt, có các biểu cảm trên mặt khác nhau.

Tại sao trong gia đình người máy lại có tình trạng hình dáng khác nhau như vậy? Đó là vì hình dáng trạng thái của người máy được thiết kế cho nhu cầu tác nghiệp. Thoạt tiên người máy làm ra chỉ hạn chế bởi suy nghĩ tự động hoá, chủ yếu dùng chúng để thay cho sức lao động của con người. Về sau, cùng với sự phát triển không ngừng của khoa học kỹ thuật, người ta đã liên tục nghiên cứu và khai phá ra loại người máy với nhiều công dụng để chúng làm những việc mà trước mắt con người còn khó hoặc chưa làm được, thậm chí là những tác nghiệp có mức độ nguy hiểm cao. Những việc này theo kỹ thuật thì gọi là "tác nghiệp giới hạn cao". Ví dụ tác nghiệp ở biển sâu mấy ngàn mét, tác nghiệp kiểm tra và duy tu trong nhà máy điện nguyên tử, thăm dò vũ trụ và sao hoả, chui vào cơ thể người để cắt bỏ mầm bệnh, tiến hành đối kháng quân sự. Bởi vậy, phải căn cứ vào các yêu cầu công tác khác nhau mà thiết kế ra người máy có hình dạng khác nhau. Ví dụ người máy dùng cho việc kiểm tra đường ống nhỏ hẹp thì phải thiết kế tựa như con rắn, có thể trườn bò mà tiến. Người máy dùng để trinh sát dã ngoại phải thiết kế thành loại nhiều chân, có thể vượt qua vật cản và giữ được ổn định…

Người máy muôn hình muôn vẻ, vật liệu chế tạo ra nó, phương pháp điều khiển nó đương nhiên cũng khác nhau xa. Ví dụ những người máy tí hon dùng cho thực nghiệm và lâm sàng y học thì được cấy nối trên tấm silic. Việc nghiên cứu và chế tạo người máy thực ra là một sự liên kết kỹ thuật cao tiên tiến nhất của đương đại.

Xem thêm