Chú vẹt tinh khôn
Một người lái buôn Ba Tư, trong một chuyến vượt sang Trung Phi, mang về một chú vẹt rất đẹp. Chú vẹt có cái mào đỏ và bộ lông xanh biếc óng ánh. Vẹt nói rất sõi. Người lái buôn yêu vẹt lắm. Ông làm cho vẹt một chiếc lồng xinh xắn, son son thiếp vàng, treo lồng trong khu vườn có rất nhiều hoa lá châu Phi để vẹt đỡ buồn.
Trước ngày ra đi cất chuyến hàng mới, người lái buôn đến nói với vẹt:
– Này vẹt ơi, ta sắp sửa tới quê hương Trung Phi của mi. Mi có nhắn nhủ điều gì tới bà con bạn hữu không?
Chú vẹt liền nói:
– Ông làm ơn nói với đồng bào của tôi là ở đây dù đầy đủ thức ăn, tôi vẫn gầy mòn vì nhớ rừng quê, họ hàng, bè bạn. Ông bảo bạn bè tôi hãy chỉ giúp tôi cách nào để trở về quê hương.
Nghe vẹt nói, người lái buôn thầm nghĩ: “Chú vẹt này thật ngốc. Ta đâu có khờ mà thuật lại cái cách bọn vẹt bày cho mi!”
Tới Trung Phi, trở lại khu rừng trước kia đã tới, ông thấy một lũ vẹt đang đậu trên những cành cây cao, trong đó có con vẹt mào đỏ giống hệt chú vẹt của ông. Ông bèn nhắc lại những lời con vẹt của mình nhắn nhủ. Người lái buôn rất ngạc nhiên khi thấy chú vẹt mào đỏ vừa nghe ông nói xong thì bỗng buồn rười rượi, xù lông xù cánh, gục đầu rồi rơi bộp xuống bụi rậm. Vừa trở về thuyền, người lái buôn vừa nghĩ đến con vẹt tội nghiệp. Ông đoán chắc vì quá thương bạn vẹt của nó đang cô đơn trên đất nước xa lạ nên nó mới rầu rĩ đến chết đi như thế.
Về đến nhà, người lái buôn kể lại đầu đuôi câu chuyện cho chú vẹt của ông nghe. Vừa nghe xong, chú vẹt này cũng buồn ủ rũ, mắt nhắm lại và chỉ một lát sau, nó rơi bộp xuống đáy lồng mà chết. Người lái buôn buồn rầu nghĩ: “Giống vẹt thật có tình có nghĩa. Nghe tin bạn nó chết vì thương nó, nó cũng đau khổ mà chết theo.”
Thế là ông mở lồng, mang vẹt ra, để trên bàn tay ngắm nghía. Đột nhiên, chú vẹt bay vù lên một cành cây cao, nhìn xuống ông và nói:
– Cảm ơn ông chủ đã thuật lại cách bạn tôi chỉ cho tôi để được tự do. Giờ tôi trở về với rừng núi quê tôi đây. Xin tạm biệt ông chủ!
Thế rồi vẹt cất cánh nhằm hướng tây nam bay thẳng.
Người lái buôn tần ngần nghĩ bụng: “Không ngờ giống vẹt này lại tinh khôn đến vậy”.